An Analysis of the Social Roots of the Formation and Occurrence of Social Dissatisfaction in Iran (Case Study: Tehran Citizens)

Document Type : Original Article

Authors

1 Researcher of the IRIB Research Center, Lecturer, Department of Social Sciences, Payame Noor University, Tehran, Iran

2 sndu

3 PhD in Sociology of Social Issues in Iran, Islamic Azad University

4 gAssistant Professor of Management, Payame Noor University, Tehran, Iran

Abstract

In contemporary society, the use of terms such as turmoil, unrest, riot, mass protest behavior, etc., all indicate the importance of dissatisfaction and the roots and social factors that shape them, and in this regard, the general government seeks to eliminate them and restore political and social stability. Due to the importance of this issue, the purpose of this research is to analyze the social roots of the formation and occurrence of social dissatisfaction in Iran (Case study: citizens of Tehran). The method of this research is documentary-survey and the statistical population includes the citizens of Tehran. The sample size consisted of 271 citizens of Tehran who were selected by multi-stage cluster sampling method. The data collection tool was a questionnaire whose validity was assessed by face and content validity method and its reliability was confirmed using Cronbach's alpha coefficient. Data were analyzed using SPSS software. Findings showed that the majority of 80.1% of Tehran citizens had no or no desire to participate in non-civil forms of social protests. Only 7.7% were highly willing to participate in violent forms of social discontent. Therefore, the violent tendencies among the citizens of Tehran are very weak and the majority of citizens want to express their dissatisfaction in peaceful forms. Analytically, the findings showed that the variables of relative deprivation, growing expectations, social status values, failure to meet needs, feelings of injustice and social anomie, have a positive and significant relationship with social dissatisfaction and its manifestations.

Keywords


  • فهرست منابع و مآخذ

    • ابطحی، سید حسین، یاوری بافقی، امیرحسین و اسماعیلی، احمدرضا (1390). طراحی مدل پیشنگری بحران های اجتماعی به منظور پیشگیری از آنها توسط ناجا، فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، دوره 4، شماره 4: صص 33-1.
    • احمدوند، علی محمد، اشراق، حمیدرضا و کریمی خوزانی، علی (1391). مدیریت بحران های اجتماعی (اعتصاب، تظاهرات اعتراض آمیز و ...) با رویکرد پلیس جامعه محور، توسعه سازمانی پلیس، شماره 40: صص 128-113.
    • امین صارمی، نوذر (1393)، «بررسی تحولات کنش‌های کارگری چند دهه اخیر ایران»، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
    • اینگلهارت، رونالد (1395)، «تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی»، ترجمه مریم وتر، تهران: انتشارات کویر.
    • باقری، معصومه، حسین زاده، علی حسین، حیدری، سمیرا و زالی زاده، مسعود (1394)، «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر در رضایت از زندگی (مورد مطالعه: شهر اهواز)»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 23: صص 205-179.
    • برینتون، کرین (1397)، «کالبدشکافی چهار انقلاب»، ترجمه محسنثلاثی، تهران: نشر نو.
    • جانسون، چالمرز (1363)، «تحول انقلابی»، ترجمه حمید الیاسی، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.
    • حسینی زاده آرانی، سید سعید (1399)، «مدیریت نارضایتی‌های اجتماعی (پیشگیری) (مورد مطالعه: شهروندان تهران)، طرح پژوهشی جایگزین خدمت»، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و پژوهش‌های راهبردی، تهران.
    • خان محمدی، سهراب، معمارزاده، غلامرضا و وفادار، حسین (1389)، «تبیین ابعاد و مؤلفه‌های بحران انتظامی»، فصلنامه مدیریت انتظامی، دوره 5، شماره 1: صص 117-101.
    • خلف خانی، مهدی (1387)، «نهادهای مدنی به‌عنوان سرمایه اجتماعی و عدالت اجتماعی»، مجله پژوهشنامه عدالت اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام، شماره 26: صص 71-37.
    • ربانی، رسول و بهشتی، سید صمد (1390)، «بررسی تجربی رابطه دین‌داری و رضایت از زندگی»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره 8، شماره 1: صص 102-79.
    • رجب‌زاده، احمد و طالبان، محمّدرضا (1386)، «تبیین جامعه‌شناختی بی‌ثباتی سیاسی (مطالعه‌ای بین کشوری)»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دوره 15، شماره 56-57: صص 99-53.
    • رفیع پور، فرامرز (1378)، «آنومی یا آشفتگی اجتماعی (پژوهشی در زمینه پتانسیل آنومی در شهر تهران)»، تهران: سروش.
    • رفیعی بهابادی، مهدی و حاجیانی، ابراهیم (1391)، «بررسی رضایت از زندگی و عوامل مؤثر بر آن (با استفاده از نتایج پیمایش ملی)»، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 2، شماره 5: صص 78-53.
    • رمضانی آرانی، مجید، محمدیان ساروی، محسن (1399)، «شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اقتصادی مؤثر بر بروز نارضایتی‌های اجتماعی (مورد مطالعه شهروندان تهران)»، فصلنامه علمی مطالعات بین‌رشته‌ای دانش راهبردی، دوره 10، شماره 38: صص 96-69.
    • ریتزر، جورج (1394)، «نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر»، تهران: نشر علمی.
    • درخشه، جلال و هراتی، محمدجواد (1392)، «مطالعه تطبیقی تأثیر نارضایتی انقلابی بر نظام سازی آینده انقلاب در ایران و مصر»، دوفصلنامه علمی-پژوهشی دانش سیاسی، دوره 9، شماره 1: صص 18-5.
    • دعاگویان، مجید، رحمانی، محمود و گلدوست جویباری، عمار (1391)، «بررسی عوامل مؤثر بر تبدیل نارضایتی‌های کارگان به کنش‌های اجتماعی (کارگری) استان مازندران در نه ماه سال 1390»، فصلنامه دانش انتظامی مازندران، دوره3 ، شماره 8: صص 119-101.
    • دهخدا، علی‌اکبر (1385)، «لغت‌نامه دهخدا»، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • سردارنیا، خلیل‌الله و کیانی، فائزه (1395)، «تحلیل بحران سوریه از منظر شکاف‌های اجتماعی»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 4، شماره 1: صص 158-111.
    • شولتز، دوآن و شولتز، آلن (1394)، «نظریه‌های شخصیت»، ترجمه یحیی سید محمدی، تهران: انتشارات نشر ویرایش.
    • شیانی، ملیحه و محمدی، محمدعلی (1386)، «تحلیل جامعه‌شناختی احساس آنومی اقتصادی در میان جوانان»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، دوره 6، شماره 25: صص 37-11.
    • صادقیان، خدیجه و علمی، محمود (1394)، «بررسی رابطه رضایت اجتماعی با مسئولیت اجتماعی دبیران دبیرستان‌های عجب‌شیر»، مطالعات جامعه‌شناسی، دوره 5، شماره 19: صص 38-21.
    • قهرمان، آرش (1389)، «بررسی مفهوم رضایت از زندگی و سنجش آن در میان دانشجویان دختر و پسر»، دوفصلنامه تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره 4: صص 106-81.
    • کوزر، لوئیس و روزنبرگ، برنارد (1393)، «نظریه‌های بنیادی جامعه‌شناسی»، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
    • گر، تدرابرت (1388)، «چرا انسان‌ها شورش می‌کنند؟» ترجمه علی مرشدزاده، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • گلدستون، جک (1397)، «به‌سوی نسل چهارمی از نظریه‌های انقلابی»، ترجمه احسان بدریکوهی، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دوره 8، شماره 27: صص 187-139.
    • مسعودنیا، حسین، هوشیارمنش، مریم و قارداشی، سمیه (1394)، «نارضایتی‌های اقتصادی و جنبش‌های معاصر خاورمیانه بر اساس نظریه محرومیت نسبی»، دوفصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 3، شماره 2: صص 88-63.
    • معیدفر، سعید و ذهانی، قربانعلی (1384)، «بررسی میزان نارضایتی شغلی معلمان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی معلمان شهر نیشابور)»، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره 6، شماره 1: صص 150-135.
    • نیازی، محسن، گنجی، محمد و نامورمقدم، فهیمه (1396)، «عوامل اجتماعی مؤثر بر رضایت از زندگی مورد مطالعه: شهروندان شهر کاشان در سال 1394»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 8، شماره 31: صص 229-201.
    • نوغانی، محسن، فولادیان، احمد و احمدی ازغندی، حسن (1389)، «بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر رضایت از زندگی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)»، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی جوانان، دوره اول، شماره 3: صص 193-169.
    • هزارجریبی، جعفر و صفری شالی، رضا (1388)، «بررسی رضایت از زندگی و جایگاه احساس امنیت در آن (مطالعه در بین شهروندان تهرانی)»، فصلنامه انتظام اجتماعی، دوره 1، شماره 3: صص 28-7.
    • Cook, C., Fine, G. A., & House, J. S. (1995). Sociological Perspective on Psychology. Boston, MA: Allyn and Bacon.
    • Ghate, C., Leand, Q., & Zak, P. (2002). Optimal Fiscal Policy in an Economy Facing Sociopolitical Instability, Berlin: German Institute for Economic Research.
    • Levi, M. (1997). Consent, Dissent, and Patriotism. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press
    • Oxford English Dictionary. (2018). London: Oxford University Press.