شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر شبکه ملی امن اطلاعات جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دفاع سایبر، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 دبیر و پژوهشگر ارشد گروه مدیریت راهبردی فضای سایبر، دانشکده امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

تأثیر قابل توجه اطلاعات بر امنیت ملی کشورها، امروزه دولت‌ها را بر آن داشته تا با ایجاد زیرساخت‌های بومی امن، ضمن ارائه خدمات مطمئن، پایدار و مناسب، مانع از خروج اطلاعات کشور به خارج و جلوگیری از بهره‌برداری سایر سازمان‌ها و کشورها شوند.طراحی و اجرای زیرساخت‌های بومی که بتواند ارائه‌دهنده نیازمندی‌های ارتباطی زیرساخت‌های دیگر باشد، ازجمله راهکارهایی است که می‌تواند اهداف فوق را محقق نماید.نظر به اهمیت امنیت این‌گونه از زیرساخت‌های حیاتی، توسعه شبکه ملی امن اطلاعات به‌عنوان یک راهبرد اساسی در اعمال حاکمیت کشور در فضای سایبر و ارائه خدمات بر روی این بستر در دستور کار دولت‌ها قرار گرفته است؛ بنابراین هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر شبکه ملی امن اطلاعات ج.ا.ایران است. این پژوهش با استناد به منابع کتابخانه‌ای و پژوهش‌های میدانی به دنبال پاسخ به این سؤال است که عوامل مؤثر بر امنیت شبکه ملی اطلاعات ج.ا.ا، کدامند و رتبه‌بندی آن‌ها از نظر اهمیت به چه ترتیب است، بر این اساس، ابتدا در بخش مطالعات کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع معتبر، مهم‌ترین شاخص‌ها و متغیرهای مؤثر در شبکه ملی اطلاعات ج.ا.ا با روش کیفی تحلیل مضمون استخراج شد و با توجه به ماهیت و نقش آن‌ها، این عوامل در ابعاد امنیتی، فناورانه و مدیریتی طبقه‌بندی گردیدند. در ادامه با استفاده از ابزار پرسشنامه که روایی و پایایی آن توسط گروه خبرگی تأیید گردید، از قضاوت صاحب‌نظران، خبرگان و کارشناسان در حوزه شبکه ملی اطلاعات استفاده شد. با استفاده از روش‌های کمی برای تحلیل نتایج به‌دست‌آمده، عوامل اصلی امنیتی، فناورانه و مدیریتی مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس تجزیه‌وتحلیل پرسشنامه‌ها، تعیین وزن شاخص‌ها و استفاده از آزمون فریدمن، رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر طراحی شبکه ملی امن اطلاعات ج.ا.ا انجام شد. یافته‌ها بیانگر این است که رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر شبکه ملی امن اطلاعات دارای تأثیر تقریباً یکسان از نظر میانگین هستند و تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identifying and ranking the factors affecting the national secure information network of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • alireza rahmani 1
  • alireza ahmadi 1
  • mohsen kazemi 1
  • mohsen aghaee 2
1 PhD Student in Cyber ​​Defense, Faculty of National Security, Higher National Defense University, Tehran, Iran
2 Secretary and Senior Researcher, Department of Strategic Management, Cyberspace, Faculty of National Security, Higher National Defense University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Today, the significant impact of information on the national security of countries has led governments to create secure native infrastructure, while providing reliable, stable and appropriate services, preventing the outflow of information from the country and preventing the exploitation of other organizations and countries. Designing and implementing national infrastructures that can meet the communication needs of other infrastructures is one of the solutions that can achieve the above goals.Given the importance of security for such vital infrastructure, the development of a secure national information network as a key strategy in exercising sovereignty over cyberspace and providing services on this platform is on the agenda of governments. Therefore, the main purpose of this research is to identify and rank the factors affecting the national secure information network of the Islamic Republic of Iran.
  Based on library resources and field research, this research seeks to answer the question of what are the factors affecting the security of the National information Network of the Islamic Republic of Iran, and what is their significance in terms of importance?
Based on this, first in the library studies section and referring to reliable sources, the most important indicators and effective variables in the national information network of the Islamic Republic of Iran with the qualitative method of content analysis were extracted and according to their nature and role, these factors in dimensions Security, technology and management were classified.
Then, using the tools of the questionnaire, the validity and reliability of which were confirmed by the expert group, the judgment of experts, pundits and experts in the field of national information network was used. Using quantitative methods to analyze the results, the main security, technological and managerial factors were confirmed. Based on the analysis of the questionnaires, the determination of the weight of the indicators and the use of the Friedman test, the ranking of the factors affecting the design of the National Secure Information Network was done. The findings indicate that the ranking of factors affecting the national secure information network has almost the same effect in terms of average and do not differ significantly from each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Information Network
  • National Information Network Security
  • Factors Affecting the National Information Network
  • الف. منابع فارسی

    • مقام معظم رهبری (۱۳۸9)، سیاست‌های کلی نظام در امور امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات و ارتباطات (افتا).
    •  مقام ­معظم ­رهبری (1394)، حکم­ انتصاب اعضای شورای عالی فضای مجازی.
    • مقام معظم رهبری (1380)، سیاست‌های کلی نظام درخصوص شبکه‎های اطلاع‎رسانی رایانه‎ای.
    • مقام معظم رهبری (۱۳۸۲)، بیانات در جلسه پرسش و پاسخ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی.
    • ‏ مقام معظم رهبری (۱۳۸۱)، بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم.
    • مقام معظم رهبری (۱۳۹۶)، بیانات در دیدار مسئولان نظام.
    • ‏مقام معظم رهبری (۱۳۹۵)، در دیدار معلمان و فرهنگیان با رهبر انقلاب.
    • ‏مقام معظم رهبری (۱۳۸۱)، دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی.

     

    • ‏مقام معظم رهبری (۱۳۹۵)، دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت ‎دولت.
    • هلیلی، خداداد (۱۳۹۴)، نقش و جایگاه امنیت در شبکه ملی اطلاعات و ارائه راهبرد‌های مناسب آن، دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • ‏ هلیلی، خداداد؛ عبیری، داود و ولوی، محمدرضا (۱۳۹۳)، نقش و جایگاه شبکه ملی اطلاعات در امنیت سامانه های c4i. مقاله ارائه‎شده در هشتمین کنفرانس ملی فرماندهی و کنترل ایران.
    • مجلس شورای اسلامی (۱۳89)، قانون برنامه پنج‎ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394 ـ 1390).
    • مجلس شورای اسلامی (1395، اسفند،21)، قانون برنامه ششم توسعه.
    • مرکز ملی فضای مجازی (1395)، سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات.
    • مرکز ملی فضای مجازی (۱۳۹۵)، National-Information-Network. بازیابی از http://majazi.ir/page/national-information-network
    • مرکز ملی فضای مجازی (14 شهریور 1396)، جایگاه شبکه ملی اطلاعات در مدل مفهومی لایه‎ای فضای مجازی.
    • مرکز ملی فضای مجازی (14 شهریور 1396)، معرفی شبکه ملی­اطلاعات.
    • مرکز ملی فضای مجازی (14 شهریور 1396)، مدل مطلوب شبکه ملی اطلاعات.
    • پورشیخی، محسن و اکبری ترکستانی، جواد (1394)، ارائه ساختاری نوین برای مدیریت و کنترل بهتر درخواست‎ها در شبکه ملی اطلاعات بر پایه معماری SDN، کنفرانس بین‌المللی پژوهش‎های کاربردی در فناوری اطلاعات، کامپیوتر و مخابرات.
    • شهیر، احسان، (1396)، طراحی الگوی راهبردی بومی امنیت فضای مجازی کشور، رساله دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • میررفیع، سید علی، (1394)، تدوین راهبردهای پدافند غیر عامل زیرساخت‌های ارتباطی شبکه ملی اطلاعات کشور در برابر تهدیدات سایبری، رساله دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی.
    • سکاران، اوما (1380)، روش‎های تحقیق در مدیریت، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
    • مهرگان، محمدرضا و زالی، محمدرضا (1385)، در جست‎وجوی فنون تعیین روایی، مدیریت فرهنگ سازمانی، شماره 14.
    • خاکی، غلامرضا (1378)، روش تحقیق با رویکرد پایان‎نامه‎نویسی، کانون فرهنگی انتشاراتی درایت.
    • احمدی و همکاران (1397)، انتخاب الگوی برتر شبکه ملی اطلاعات امن، رساله مطالعه گروهی دانشگاه عالی دفاع ملی.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Leila Namdarian.(2017) ‏Providing a Model for Strengthening the Economic Impacts of the National Information Network. iranian jornal of information processing and management,
    • UK governmaent. (2015).‏The National Information Infrastructure (NII) Implementation document.
    • UK National (2016)Cyber Security Strategy 2016-2021,
    • Chairman Wheeler 2015 BROADBAND PROGRESS REPORT AND NOTICE OF INQUIRY ON IMMEDIATE ACTION TO ACCELERATE DEPLOYMENT. FCC 15-10: Federal Communications Commission Washington، D.C. 20554.
    • United State Department of Defence (2015): The DOD Cyber Strategy.
    • China research and education network (2018),www.edu.cn
    • Saudi Arabia ministry of communications and information technology(2011),www.mcit.gov.sa