تبیین نقش ساختمان‌های عمومی بر امنیت روانی شهروندان تهرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده معماری

2 استادیار، دانشگاه آزاد ابهر، دانشکده معماری

3 دانشجوی دکترای معماری، دانشگاه هنر اصفهان، رشته معماری، دانشکده معماری.

چکیده

در ارتباط با نقش معماری و طراحی شهری بر امنیت روانی شهروندان مباحث مختلفی می‌بایست بررسی و تحلیل گردند تا ریشه این موضوع حیاتی در جوامع امروزی مشخص گردد. از آن جا طراحی بنا یعنی فرم بر عملکرد و به خصوص معنا از دیدگاه مخاطبان اثر گذار است، بنابراین نوع طراحی بناهای عمومی و به طور خاص سازه‌ی آن ها بر معنای برداشت شده توسط شهروندان از جمله حس امنیت روانی موثر است. در این پژوهش با توجه به مولفه های مختلف موثر بر سازه که سبب القای حس امنیت بر شهروندان می-شوند یعنی چهار مورد نوع هندسه‌ی سازه، پایداری، عملکرد و فناوری استفاده شده در سازه مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و به صورت تلفیقی از کمی و کیفی بوده و جمع آورى داده ها، به روش کتابخانه اى و میدانى با استفاده از پرسش نامه و نظرسنجی از شهروندان و افراد اهل فن انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش با توجه به فرمول کرکران 384 نفر بوده و با توجه به تجزیه تحلیل‌های انجام‌شده، نتایج ناشی از پژوهش حاکی از آن است که از نظر پاسخ‌دهندگان دانشگاه تهران با کسب۳۴.10 بیشترین درصد حس امنیت روانی و تئاتر شهر با ۲۲.72 کمترین میزان حس امنیت روانی را به مخاطبان القا می کنند. با توجه به نتایج این پژوهش، طراحی بنا می تواند براساس مولفه های مختلف سازه در ایجاد حس امنیت روانی به شهروندان موثر بوده و بنابراین در طراحی بناهای عمومی و دارای اهمیت ویژه در آینده می‌تواند راهگشا باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the role of public buildings on the psychological security of citizens in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mehdi Mahmoudi Kamel Abad 1
  • Siamak Panahi 2
  • Jafar Yousefpour 3
1 Assistant Professor, Isfahan University of Arts, Faculty of Architecture
2 Assistant Professor, Abhar Azad University, Faculty of Architecture.
3 PhD student in Architecture, Isfahan University of Arts, Department of Architecture, Faculty of Architecture.
چکیده [English]

In relation to the role of architecture and urban design on the mental security of citizens, various issues should be studied and analyzed to determine the root of this crucial issue in today's societies. They are involved in new issues in the context of different aspects of life, among which security is one of the most important issues in reform and organization. Also, the security of citizens is of particular importance in terms of creating a dynamic and healthy society in the living environment. Factors affecting security include 8 components: balance, form in the structure, symmetry, strength of structural elements, stability, performance, geometry and technologyIn this study, we will examine the 4 most influential factors using the opinion of elites. This research has been done with the help of a combination of quantitative and qualitative research. The above research is a theoretical-applied research. In the process, it will generate an idea from a series of information and finally reach a practical and applicable design. The statistical population of this study consists of visitors and experts with a sample number of 384 people and according to the analysis performed, it can be understood that according to the respondents, the University of Tehran with 34.10 has the highest security and the city theater with 22.72 the lowest security Which can be dedicated in designing buildings of special importance in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • stability
  • security in the building
  • psychological security

مراجع

  • فهرست منابع ومآخذ

    الف. منابع فارسی

    • بیات، بهرام (1388)، «بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت شهروندان تهرانی با تأکید بر رسانه‌های جمعی، عملکرد پلیس و بروز جرائم» فصلنامه انتظام اجتماعی، سال اول، شماره 1، صص 56-31.
    • بیات، بهرام؛ حسنوند، احسان و حسنوند، اسماعیل (1391)، «فراتحلیل مطالعات مربوط به احساس امنیت اجتماعی» نشریه مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 29، صص 96-69.
    • بیات‌رستمی، روح‌الله؛ کلانتری، محسن و حسنی، سعید (1389)، «توانمندسازی معابر و محلات شهری در برابر بزهکاری»، دومین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، مشهد.
    • درودی، محمدرضا (1396)، «بررسی تأثیر ساختار کالبدی پارک هرندی بر احساس امنیت اجتماعی» فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 49، صص 113-93.
    • درودی، محمدرضا (1396)، «سنجش و ارزیابی مؤلفه‌های مؤثر بر ارتقای میزان احساس امنیت در محیط‌های سکونتی؛ نمونه موردی: محله تهرانپارس غربی» فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 50، صص 133-103.
    • رهامی، روح‌الله (1393)، «بررسی وظیفه دولت‌ها در حفظ امنیت فردی انسان‌ها» نشریه پژوهش حقوق عمومی، شماره 43، صص 211-185.
    • رهنما، محمدرحیم و حسینیان، نگار (1394) «تأثیر مؤلفه‌های کالبدی بر احساس امنیت در فضاهای عمومی، محله آبکوه شهر مشهد» نشریه پژوهشنامه خراسان بزرگ، دوره 6، شماره 18، صص 79-61.
    • شاه­چراغی، آزاده (1388)، تحلیل فرایند ادراک باغ ایرانی بر اساس نظریه روانشناسی بوم‌شناختی، تهران: فصلنامه هویت شهر، سال سوم، شماره 5، 85-71.
    • شاه­چراغی، آزاده و بندرآباد، علیرضا (1395)، محاط در محیط: کاربرد روانشناسی محیطی در معماری و شهرسازی، تهران: سازمان  جهاد دانشگاهی.
    • فرهادی‌خواه، حسین و علیپور، سید خلیل (1396)، «بررسی تأثیر ساختار کالبدی پارک هرندی بر احساس امنیت اجتماعی» فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، شماره 49، صص 113-93.
    • گل‌پرور، محسن و مرادی، آیدا (1394)، «رابطه غنی بودن پیوند کار- خانواده با عزت‌نفس و امنیت روان‌شناختی» دوره 6، شماره 22، تابستان 1394، صص 124-105.
    • گل‌پرور، محسن و همکاران (1394) «نقش تعدیل‌کننده رفتارهای انحرافی در رابطه بین استرس شغلی و امنیت روان‌شناختی ادراک‌شده» نشریه روانشناسی معاصر، جلد ۱۰ شماره ۲، صص 100-83.
    • مرتضوی، شهرناز (1380)، روانشناسی محیط و کاربرد آن، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
    • مرتضوی، شهرناز (1386)، روانشناسی اجتماعی، نمونه‌هایی از پژوهش‌های درون و بین فرهنگی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
    • مرتضی طهماسبی بلداجی (1394)، «بررسی طراحی مجتمع‌های مسکونی با رویکرد ایجاد حس امنیت در فضا» کنفرانس بین‌المللی مهندسی شهرسازی و معماری.
    • مطلبی، قاسم (1380)، روانشناسی محیطی: دانشی نو در خدمت معماری و طراحی شهری، نشریه هنرهای زیبا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، شماره 10.
    • مک اندرو، فرانسیس تی(1387)، روانشناسی محیطی، ترجمه: غلامرضا محمودی، چاپ اول، انتشارات زرباف اصل، تهران.
    • مؤیدی، محمد؛ علی­نژاد، منوچهر و نوایی، حسین (1392)، بررسی نقش مؤلفه‌های منظر شهری در ارتقای سطح احساس امنیـت در فضـاهای عمـومی شهری؛ نمونه مورد مطالعه: محله اوین تهران، فصلنامه مطالعات اجتماعی، شماره 35 ، صص 191-159.
    • منتظر الحجه، مهدی؛ شریف­نژاد، مجتبی و رجبی، مریم (1397)، سنجش عوامل کالبدی مؤثر بر حس امنیت در فضاهای شهری از دیدگاه سالمندان، نشریه علمی - پژوهشی معماری و شهرسازی ایران، دوره 9، شماره 15، 105-91.
    • مردمی، کریم و دهقانی تفتی، محسن (1396). ارائه مدل کاربردی از فرآیند طراحی معماری مبتنی بر هستی‌شناسی اسلامی، فصلنامه پژوهش‌های معماری اسلامی، شماره 16، سال پنجم، 122 - 104.
    • نقره‌کار، عبدالحمید؛ مردمی، کریم و رئیسی، محمدمنان (1391)، تأملی بر بنیان‌های معرفت‌شناختی معماری معاصر، آرمان‌شهر، 9، 152- 143.
    • نویدنیا، منیژه (1382)، «درآمدی بر امنیت اجتماعی» فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 1، صص 76-55.
    • نویدنیا، منیژه (1389)، «اولویت امنیتی شهروندان در مناطق مختلف شهر تهران» فصلنامه جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره دوم، صص 99-87.
    • یوسف­پور، جعفر؛ محمودی کامل‌آباد، مهدی و سیامک، پناهی (1399)، نقش ساختار سازه‌ای ساختمان­های عمومی در تغییر احساس امنیت شهروندان، نشریه تغییرات اجتماعی - فرهنگی.

    ب. منابع انگلیسی

    • Blobaum, A; Hunecke, M (2005), Perceived danger in urban public space-The Impacts of Physical Features and Personal Factors, Environment and Behavior, Vol. 37, PP. 465-486.
    • CPTED with the post، Massachusetts Institute of Technology. Dept. of Urban Studies and Planning.
    • Erinsel Önder,Deniz & Yıldırım, Gigi. (2010), "Reading urban spaces by the space-syntax method: A proposal for the South Haliç Region" Cities. 27, pp260-271
    • Fahmi, M.M., Abdul Aziz, A., M. Ahmend, and S. Elhami, JUNE (2012), The Integration Of Structural Knowledge in Studio Design Projects: An Assessment Curriculum In: Architecture Course in Sust, Journal of Science and Technology, Vol. 13.
    • Harper, S.R., & White, C.D. (2013). The impact of member emotional intelligence on psychological safety in work teams. Journal of Behavioral & Applied Management, 15 (1), 1-9.
    • Motalebi Esfidvajani, Ghasem, Pictures as Real Environments in Research, PP. 141-156, in M.A, 1996.
    • Ronald & Monsey Clarke (eds.), Crime and Place: Crime Prevention Studies, Vol. 4, New York: Willow Tree Press, Inc.
    • Salvadori, Mario. 1980. Why Buildings Stand Up: The Strength of Architecture. W. W. Norton & Company. Inc.
    • SANJAY S. JADON (2007), Basic concepts of urban design, Department of Urban Spaces" Oxford
    • Whitehead, Robert. 2013. Supporting Students Structurally: Engaging Architectural Students in Structurally Oriented Haptic Learning Exercises. Architectural Engineer Journal: 236-245.

    Zuk, William. 1963. Concepts of Structures. New York. Reinhold Publishing Corporation.

امنیت ملی
دوره 12، شماره 43
شهریور 1401
صفحه 372-343

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 24 تیر 1400
  • تاریخ بازنگری: 18 بهمن 1400
  • تاریخ پذیرش: 28 آبان 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار