راهبردهای پوشش اخبار بحران‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران در رسانه‌های اجتماعی (فضای مجازی) داخلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی- واحدی تهران مرکزی- تهران

2 استادیار و هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

چکیده

رسانه اثر‌پذیر از بحران و موثر بر بحران می­باشد. مسئله، زمانی بحران می‌شود که در کانون توجه رسانه قرار گیرد. ماهیت «توجه» رسانه‌ای، به‌عنوان یکی از عناصر بحران، نقش‌آفرینی می‌کند و در این زمینه یکی از مهم‌ترین عوامل مطرح و بحران‌زایی است. هدف پژوهش پاسخ به؛ چیستی راهبردهای رسانه‌های اجتماعی (فضای مجازی) داخلی برای پوشش اخبار بحران‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران است. نوع تحقیق آمیخته است که با نمونه‌گیری هدفمند و روش گلوله برفی از کارشناسان حوزه رسانه و امنیت و در قسمت کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از ماتریس QSPM استفاده گردید. روایی و پایایی سؤالات از طریق متخصصان مورد تائید قرار و تحلیل یافته­های کمی از طریق نرم‌افزار Excel صورت گرفت. عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) و خارجی (نقاط فرصت و تهدید) شناسایی و پس از محاسبه ضریب اهمیت، وضعیت موجود و نمره نهایی، جایگاه پوشش خبری اخبار در رسانه‌های اجتماعی با توجه به نمره به‌دست‌آمده جایگاه تدافعی را کسب نمود. برای خروج از حالت تدافعی، راهبردهایی پیشنهاد و سپس از طریق تکنیک QSPM راهبردها اولویت‌بندی شد. راهبردهای: تنظیم پیوست رسانه‌ای- امنیتی برای داشتن روایت اول اخبار، روایت اول برای جلوگیری از جریان سازی و تحریک افکار عمومی، ارتقاء سواد رسانه‌ای مسئولان و مردم، بیان واقعیات و داشتن شفافیت برای جلوگیری از بزرگ‌نمایی اعتراضات و اغتشاشات و اعتمادسازی و... برای غلبه بر محاصره تبلیغاتی دشمن، پوشش رسانه‌ای جغرافیایی با تقویت شعار هر لحظه، همه‌جا برای اعتمادسازی، هم‌افزایی و هماهنگی با سازمان‌های مرتبط برای روایت اول و پوشش اخبار و ... در رتبه‌های اول تا دهم قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Strategies for covering the news of the Islamic Republic of Iran in security crises in domestic social media (virtual space).

نویسندگان [English]

  • reza safaei 1
  • hadi jamshidian 2
  • hasan darzianrostami 3
1 Graduated from Islamic Azad University - Central Tehran Branch - Tehran
2 Assistant professor and faculty of National Defense University
3 Department of Communication, Islamic Azad University, Central Tehran Branch
چکیده [English]

The aim of the research is to answer this question; What are the strategies of domestic social media (virtual space) to cover the news of the Islamic Republic of Iran in security crises? The type of research is mixed (qualitative and quantitative), in this research, theoretical saturation was achieved with 16 experts from the field of media and security with targeted sampling and snowball method, semi-structured interviews were used in the qualitative part, and the QSPM matrix was used in the quantitative part. was done, the findings were analyzed in a quantitative part through Excel software. In this research, internal factors (strengths and weaknesses) and external factors (opportunities and threats) were identified and after calculating the importance coefficient, the current situation and the final score, the position of news coverage in social media according to the obtained score (internal factors 787/ 1 and external factors 1/765) obtained a defensive position in the SWOT matrix table, strategies were proposed to get out of the defensive mode, and then the strategies were prioritized through the QSPM technique, strategies for setting the media-security attachment to have the first narrative of the news , the first narrative to prevent the flow and incitement of public opinion, to improve the media literacy of officials and people, to have a spokesperson for each organization and department, to have transparency in the reflection of events, to improve the level of knowledge, awareness and skills of media people, in the first to fifth ranks were placed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security crises
  • news coverage
  • strategy
  • social media

مراجع

  • فهرست منابع و مآخذ

    الف. منابع فارسی

     

    • افتخاری، اصغر (1384)، استراتژی امنیت ملی در ج.ا.ا. پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران.
    • امیری، عبدالرضا (1391)، مطالعه فرایند و متغیرهای مؤثر بر امنیتی شدن بحران‌های اجتماعی، فصلنامه علمی در پژوهشی مطالعات مدیریت انتظامی، ش 2.
    • اهرامی، احمد؛ جعفر زاده چقوشی، هومن و اسدپور، مسعود (1401)، شناسایی زودهنگام سیگنال­های ناآرامی در رسانه­های اجتماعی، (مطالعۀ موردی اعتراضات سال 97 ایران در تلگرام)، فصلنامه علمی امنیت ملی، سال دوازدهم، شماره چهل و پنجم، پاییز 1401، 34 –
    • باقری، سیامک و مقدم فر، حمیدرضا (1393)، راهبردهای مقابله با نقش‌آفرینی‌های ضد امنیتی رسانه‌های بیگانه با تأکید بر فتنه 88، فصلنامه امنیت ملی، زمستان 1393، سال چهارم، شماره 14، 150-119.
    • برزویی، محمدرضا؛ تمدن، امیررضا و جهانبازی گوجانی، رضا (1400)، دیپلماسی سایبری عربستان سعودی در قبال ایران در بستر شبکه اجتماعی توییتر؛ مطالعه موردی اغتشاشات دی‌ماه 1396، دین و ارتباطات، 28(1 (پیاپی 59)، 33-66.

     https://sid.ir/paper/1011471/fa.

    • بصیریان جهرمی، حسین؛ عبدالحسینی، محمد و بردبار، ملیکا (1395)، رسانه‌های اجتماعی و مدیریت بحران (نقش تلفن‌های همراه هوشمند در کنشگری اجتماعی)، فصلنامه علمی ترویجی وسایل ارتباط‌جمعی، 83- 57.
    • تراب زاده، لیلا؛ ایمانی، جاوید و اسلامی، حسین (1399)، سواد رسانه‌ای؛ ضامن حفظ و گسترش قلمرو سایبری. مطالعات رسانه‌ای، 15(50)، 63-77.

    https://sid.ir/paper/523633/fa.

    • ترابی، قاسم (1399)، تأثیرگذاری فضای سایبر بر سطوح سه‌گانه امنیت، برآورد، ماهنامه تخصصی مطالعات امنیت ملی، مرکز مطالعات راهبردی اندیشه راهگشا، سال هشتم، شماره 90، شهریور 1399، 54-45.
    • جهانگیری، کتایون (1388)، اصول و مبانی مدیریت بحران، تهران، موسسه آموزش عالی علمی- کاربردی هلال ایران.
    • حاتمی، حمیدرضا؛ حمیدی فر، علیرضا و قنبرپور، مصطفی (1392)، نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در فتنه 88، فصلنامه امنیت ملی، پاییز 1392، سال سوم، شماره 9، 91-61.
    • حکیم، محمدعلی؛ صباغی، مهدی و پورمحمد، احمد (1399)، بررسی ناآرامی‌های آبان سال ۹۸ با تأکید بر نقش رسانه، دومین همایش ملی امنیت اقتدار و پیشرفت، تهران، https://civilica.com/doc/1257992.
    • خورشیدی، عباس و ذوالفقاری، حسین (1392)، تئوری‌های مدیریت و رهبری، تهران، نشر یسطرون.
    • رحمان­زاده، سید علی (1389)، کارکرد شبکه‌های اجتماعی مجازی در عصر جهانی‌شدن، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، شماره دوره 1- شماره 1.
    • روشندل اربطانی، طاهر؛ شریفی، سید مهدی و لبافی، سمیه (1399)، مدیریت رسانه (مفاهیم، نظریه‌ها و رویکردها)، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران.
    • مرادی، حجت ا... و خلج زاده، محسن (1395)، عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر پیدایش بحران‌های امنیتی در مناطق حاشیه‌نشین (موردمطالعه: اسلام‌آباد کرج)، فصلنامه مدیریت بحران سال هشتم، شماره 3، 171 -140.
    • معمار، ثریا؛ عدلی پور، صمد و خاکسار، فائزه (1391)، شبکه‌های اجتماعی مجازی و بحران هویت (با تأکید بر بحران هویتی ایران)، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(4), 155-176.     doi: 10.22059/jisr.2013.36574
    • منزلی، عباسعلی (1401)، مطالعه تأثیر رسانه­های اجتماعی مجازی در شکل­گیری بحران اجتماعی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، فصلنامه علمی امنیت ملی، سال دوازدهم، شماره چهل و چهارم، 266 –
    • مهربانی فر، حسین و امامی، سید مجید (1393)، رسانه ملی و امیدآفرینی؛ مبانی، ابعاد و راهبردها، گاهنامه تخصصی مطالعات اجتماعی و رسانه 4 مرکز پژوهش‌های اسلامی صداوسیما، سال سوم، شماره چهارم.
    • نصر الهی، اکبر (1391)، چگونگی مدیریت بحران به‌وسیله رسانه و عوامل مؤثر بر کارکرد آن، فصلنامه رسانه، سال بیست و سوم، شماره 1، 164-149.
    • نصر الهی، اکبر (1400)، راهنمای پوشش خبری در رسانه‌ها، چاپ سوم، تهران، انتشارات موسسه خبرگزاری فارس.

     

    ب. منابع انگلیسی

     

    • Bonsón, Enrique and Melinda Ratkai (2013), set of metrics to assess stake-holder engagement and social legitimacy on a corporate Facebook page, Online Information Review (2013).
    • Boyd, Danah & Ellison, Nicole (2007), Social network sites: definition, history, and scholarship, Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1: 210-230.)
    • Chang, Hsu-His & Huan, Wen-Chih (2005) Application of a quantification SWOT analytical method. Published: UN
    • Della-Porta, Donatella & Diani, Mario (2009), Social Movements: An Introduction (2nd ed.), Wiley-Blackwell.
    • Haq, Yau, Braud, Tristan, Yui, Su xiang, Lee, Lik-Hang, Keller, Yiming, & Hui, Pan (2022), Screenshots, Symbols, and Personal Thoughts: The Role of Instagram for Social Activism. In Proceedings of the ACM Web Conference 2022 (pp. 3728-3739).
    • Manchin, Miriam and Orazbayev, Sultan (2018), Social networks and the intention to migrate, World Development, Volume 109, September 2018, Pages 360-374
    • Pempek, Tiffany, Yermolayeva, Yevdokiya & Calvert, Sandra (2009), College students' social networking experiences on Facebook, Journal of Applied Developmental Psychology, 30: 227–238
    • Rathore, Shailendra, Sharma, Pradip, Loia, Vincenzo, Jeong, Young-Sik & Park, Jong Hyuk (2017), Social network security: Issues, challenges, threats, and solutions, Information Sciences, Volume 421, December 2017, Pages 43-69.
    • Reuterz, Christian, Lee Hughes, Amanda & Kaufhold, Marc-André (2018), Social Media in Crisis Management: An Evaluation and Analysis of Crisis Informatics Research, International Journal of Human–Computer Interaction.

    ج. وب سایت

امنیت ملی
دوره 14، شماره 54 - شماره پیاپی 54
زمستان 1403
اسفند 1403
صفحه 9-44

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 19 بهمن 1403
  • تاریخ پذیرش: 01 اردیبهشت 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار