شناسایی کنشگران کلیدی و نقش‌ آن‌ها در زیست‌بوم پدافند سایبری زیرساخت‌های حیاتی و حساس کشور

کرامتی پور, علیرضا; تقی پور, رضا; مردانی شهر بابک, محمد; میر رفیع, سیدعلی

شناسایی کنشگران کلیدی و نقش‌ آن‌ها در زیست‌بوم پدافند سایبری زیرساخت‌های حیاتی و حساس کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی مقطع دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی

² مدرس دانشگاه دانشگاه عالی

³ عضو هیئت علمی دانشگاه،

⁴ عضو هیئت علمی دانشگاه

چکیده

فضای سایبر کشور یک محیط زنده و پویا یا یک زیست‌بوم بزرگ با بازیگران مختلف است. ‌عمده ‌فعالیت‌ها‌ و ‌تعاملات ‌اقتصادی، ‌فرهنگی،‌ اجتماعی‌ و حاکمیتی‌‌‌‌‌‌ کشور در‌ این زیست‌بوم ‌انجام‌ می‌شود. آسیب‌پذیری‌ها، تهدیدها و حملات متنوع و پیچیده‌ای متوجه زیست‌بوم سایبری است. پدافند سایبری بهره‌گیری از کلیه امکانات غیرتهاجمی سایبری و غیرسایبری کشور به‌منظور ایجاد بازدارندگی، پیشگیری، ممانعت از انجام، تشخیص به‌موقع، مقابله مؤثر و بازدارنده با هرگونه تهاجم سایبری به سرمایه‌های ملی سایبری کشور است. در سال‌های اخیر فقدان نگاه علمی و رویکرد یکپارچه به مسائل پدافند سایبری و کم‌توجهی به حلقه‌های متنوع زیست‌بوم پدافند سایبری موجب بروز چالش‌هایی در کشور شده است. ازاین‌رو هدف اصلی تحقیق: شناسایی کنشگران کلیدی زیست‌بوم پدافند سایبری زیرساخت‌های حیاتی و حساس کشور و تعیین نقش‌ آن‌ها است. تحقیق از نوع توسعه‌ای- کاربردی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. از روش‌های مورداستفاده برای تحلیل و توصیف داده‌های آماری از آزمون‌های تحلیل شبکه بهره گرفته شد. پس از انجام مطالعات نظری، مصاحبه با خبرگان و توزیع پرسشنامه، براساس تجزیه‌وتحلیل داده‌های 44 نفر نمونه، تعداد 28 کنشگر کلیدی این زیست‌بوم در دو سطح راهبردی و عملیاتی – اجرایی و 25 نقش عمده برای کنشگران احصاء گردید. با استفاده از نرم‌افزارهای تحلیل شبکه‌های اجتماعی، ارتباط بین کنشگران و نقش‌ها در زیست‌بوم تعیین و ترسیم گشت. شناسایی کنشگران اصلی زیست‌بوم پدافند سایبری، نقش‌ها و شناسایی روابط و تعاملات آن‌ها نوآوری این تحقیق می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying key actors and their role in the cyber defense ecosystem of critical and sensitive infrastructures of the country

نویسندگان [English]

AliReza Keramatipour ¹
reza taghipoor ²
mohammad mardani ³
sayed ali mir rafie ⁴

¹ Ph.D. of Supreme National Defense University دانشجو

² a member of the faculty of the university

³ a member of the faculty of the university

⁴ a member of the faculty of the university

چکیده [English]

The country's cyberspace is a living and dynamic environment or a large ecosystem in which various actors are present. Most of the country's economic, cultural, social and governance activities and interactions are carried out in this ecosystem. Various and complex vulnerabilities, threats and attacks are directed at the cyber ecosystem. Cyber defense is the use of all the non-aggressive cyber and non-cyber facilities of the country in order to create deterrence, prevention, prevention, timely detection, effective and deterrence against any cyber attack on the country's national cyber assets. In recent years, the lack of a scientific view and an integrated approach to cyber defense issues and little attention to the diverse circles of the cyber defense ecosystem have caused challenges in the country. Therefore, the main goal of this research is to identify the key actors of the cyber defense ecosystem of the country's vital and sensitive infrastructures and determine their role. This research is of developmental-applied type and was done with descriptive-analytical method. Sample t-test, normality test and network analysis tests are among the methods used to analyze and describe statistical data. After conducting theoretical studies and interviewing experts and distributing questionnaires, based on the data analysis of 44 people in the sample community, the number of 28 key actors of this ecosystem at two strategic and operational-executive levels and 25 major roles for actors were counted. Using social network analysis software, the relationship between actors and roles in the ecosystem has been determined and drawn.

کلیدواژه‌ها [English]

ecosystem
cyber ecosystem
cyber security
cyber defense
critical and sensitive infrastructure

مراجع

فهرست منابع و مآخذ

الف. منابع فارسی
- اجاقی، حامد؛ یزدانی، حمیدرضا‌ و محمدی، ‌مهدی (1398). شناسایی بازیگران اصلی و نقش‌های کلیدی در زیست‌بوم نوآوری نوپاها. نشریه علمـی مدیریت نوآوری، شماره 1 .
https://www.nowavari.ir/article_81027.html
- پورشاسب، عبدالعلی و نظری نژاد، احمدعلی (1399). تدابیر و راهکارهای پدافند غیرعامل در حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هجدهم، شماره 28، 312-289
https://sds.sndu.ac.ir/article_1185_90a74de54e509e798f7b104ccbce132f.pdf
- تقی پور، رضا؛ لشکریان، حمیدرضا و یزدانی چهاربرج، رحیم (1398). الگوی راهبردی حفاظت سایبری از زیرساخت‌های اطلاعاتی حیاتی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی امنیت ملی، سال نهم، شماره 34،
https://www.sid.ir/paper/94104/fa#downloadbottom
- حکیم جوادی، علی و سپهری، محمدمهدی (1394). مدل زیست‌بوم دولت همراه ایران، تحلیل و شناخت بازیگران اصلی. فصلنامه علمی پژوهشی فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، شماره 24، 52-37
http://jour.aicti.ir/Article/8320
- زنگنه نژاد، نرجس؛ معینی، علی؛ حاجی حیدری، نسترن و آذر، عادل (1398). زیست‌بوم ارتباطات سیار در ایران مبتنی بر روش تحلیل شبکه‌های اجتماعی. نشریه علمی مطالعات مدیریت کسب‌وکار هوشمند- سال هفتم شماره 28، 5 – 28
https://ims.atu.ac.ir/article_10228.html
- سازمان پدافند غیرعامل کشور (1394). سند راهبردی پدافند سایبری کشور
https://cmpd.wrm.ir/uploaded_files/DCMS/Circulars_files/wrm_c86bdc_1470032555.pdf
- سازمان پدافند غیر عامل (1401). طـرح راهبـردی حفـاظت از زیرساخت‌های کشـور
https://dotic.ir/news/13339/
- سپهری، محمد، (1400). مصون‌سازی زیرساخت‌های سایبری کشور در برابر تهدیدهای آمریکا، فصلنامه مطالعات جنگ، سال سوم، شماره هشتم،
https://jtd.iranjournals.ir/article_37218.html
- عابدی، محمد و کریمی قهرودی، محمدرضا (1399). بهره گیری از چارچوب کانوین در مواجهه با پویایی و پیچیدگی امنیت فضای سایبر. همایش پژوهش‌های نوین در علوم و فناوری،
https://civilica.com/doc/853601/
- کافی، سعید (1399). شاخص‌های دفاعی-امنیتی فضای سایبری زیرساخت‌های حیاتی و حساس جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر رویکردهای پدافند غیرعامل. مجله سیاست دفاعی، شماره 111،
https://dpj.ihu.ac.ir/article_205761.html
- ملائی، علی؛ کارگری، مهرداد و صنیعی، محمدحسین (1398). متولیان تأثیرگذار بر فرایند ایجاد قدرت بازدارندگی و پیشگیری از تهدیدات و حملات سایبری در نظام دفاع سایبری. فصلنامه امنیت ملی، سال نهم، شماره 33، https://ns.sndu.ac.ir/article_859.html
- محقر، محمد علی؛ محمدی، مهدی؛ مختارزاده، نیما و شهیدی پور، روح اله (1398). چارچوب مفهومی شکل‌گیری زیست‌بوم های کارآفرینی دانشگاه پایه شهر تهران. نشریه علمی – پژوهشی نوآوری، سال هشتم، شماره 4، https://www.nowavari.ir/article_102632.html
ب. منابع انگلیسی
- (2021). what-is-a-cyber-ecosystem-and-how-its-security-matters. Retrieved from blackkite web site: https://www.blackkite.com/
- (2020). Global Cyber Security Ecosystem. ETSI TR 103 306 V1.4.1 (2020-03) TECHNICAL REPORT. https://cdn.standards.iteh.ai/samples/58896/6587d8944e2447bf9d548f97d99348bb/ETSI-TR-103-306-V1-4-1-2020-03.pdf
- Morgan, N. (2021). how-you-can-create-an-immune-cyber-ecosystem. Retrieved from triskelelabs web site: https://www.triskelelabs.com
- NiuYanga, W. Xiao-Feng, XuaGuo-RongPangb, & Chun-LeiZhanga. (2018). Research on the Construction of a Novel Cyberspace Security Ecosystem Engineering, 47-52. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095809917307889
- POTII, O. (2018). CYBERSECURITY IN UKRAINE: PROBLEM AND PERSPECTIVE. Odessa: ITU Regional Workshop for Europe and CIS on Cybersecurity and Child Online Protection. https://www.linkedin.com/pulse/cyber-security-ecosystem-collaborate-its-your-choice- arun-raghu
- Sadik S, Ahmed M, Sikos LF, Islam AKMN.(2020). Toward a Sustainable Cybersecurity Ecosystem. Computers. 2020; 9(3):74. https://doi.org/10.3390/computers9030074
- Rilla, N. Lima-Toivanen, M. & Myllyoja, J. (2018). ASEAN Cybersecurity Innovation Ecosystem: A Co-creation approach. European Union horizon 2020. https://cris.vtt.fi/en/publications/asean-cybersecurity-innovation-ecosystem-a-co-creation-approach