تبیین ژئوپلیتیک بستر وبنیان های تروریسم در سیستان وبلوچستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه خوارزمی تهران

3 دانشجوی دکتری امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

شهرهای جنوب خاوری ایران به لحاظ بنیادهای فرهنگی اختلاف‌های زیادی با مرکز کشور دارند و از جنبه اقتصادی نیز یکی از کم برخوردارترین مناطق کشور را شکل داده اند. در حالی که زاهدان میان 30 مرکز استان، بیشترین فاصله را با مرکز سیاسی (1605 کیلومتر) کشور دارد، چابهار و کنارک نیز دورترین شهرستان‌های کشور به تهران هستند؛ این در حالی است که متوسط فاصله سکونتگاه‌ها در استان سیستان و بلوچستان 61 کیلومتر است که بیش از سه برابر متوسط ملی است. موقعیت جغرافیایی و انزوای آن نه تنها ارتباطات شهرهای جنوب خاوری را با دیگر مناطق کشور کاهش داده بلکه باعث تسریع ارتباطات برون‌مرزی ساکنان آن شده است که این مسئله می‌تواند مورد سوء استفاده قدرت‌های منطقه ای و فرا منطقه ای قرار گیرد و زمینه‌ساز بروز حوادث تروریستی در منطقه باشد. علاوه بر این بروز حوادث تروریستی در شهرهای جنوب خاوری ایران می‌تواند دارای بسترها و بنیان های فرهنگی؛ اقتصادی و طبیعی نیز باشد. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی بر پایۀ مطالعه منابع کتابخانه ای به منظور بررسی و تبیین بسترهای تروریسم شهری در جنوب خاوری جمهوری اسلامی ایران صورت پذیرفته است. بر اساس یافته‌های پژوهش؛ دخالت قدرت‌های منطقه ای و فرا منطقه ای (آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی) و منافع آن‌ها با دست‌آویز قرار دادن بنیادهای فرهنگی (مذهب، زبان و بافت اجتماعی)، بنیادهای طبیعی (موقعیت جغرافیایی، توپوگرافی و انزوای جغرافیایی) و بنیادهای اقتصادی (توسعه نامتوازن و ضعف بنیادهای زیستی) منطقه بلوچ‌نشین عامل اصلی بروز اعمال تروریستی در شهرهای جنوب خاوری ایران است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explain the geopolitical context and foundation of terrorism in Sistan and Baluchistan

نویسندگان [English]

  • Hossein Khaledi 1
  • Morad Delalat 2
  • Hamid Panahi 3
1 PhD student of Political Geography, Kharazmi University, Tehran
2 M.Sc. Student of Political Geography, Kharazmi University, Tehran
3 PhD Student of National Security, Higher National Defense University
چکیده [English]

While Zahedan 30 provincial capital, maximum distance from the political center (1605 kilometers) country, Chabahar and Kenarak the farthest regions of the republic in Tehran; this is despite the fact that the average distance of settlements in the province, 61 km is more than three times the national average. Geographical location and its isolation not only communication in the southeast with other parts of the country reduced but also promotes communication overseas residents that this issue can be exploited powers of regional and trans-regional, and underlying incidence of terrorist incidents in the region is. In addition to this terrorist incident in southeast Iran can fundamentally bed and cultural, economic and natural well. This study used a descriptive - analytical study based on library resources to investigate and explain the context of urban terrorism in southeast Iran has been done. Based on the findings, the involvement of regional powers and cross-regional (America, Saudi Arabia and Israel) and their interests under the pretext of putting the foundations of culture (religion, language and social context), the foundations of natural (geographical location, topography and geographic isolation) and financial institutions (development unbalanced and weak ecological basis) Baluchi region in southeast Iran is the main cause of terrorist acts..

  • آقا بخشی، علی (1379). فرهنگ علوم سیاسی، تهران؛ نشرچاپار
  • ابراهیم بای سلامی، غلامحیدر (1385) موقعیتژئوپلیتیکوناامنیاجتماعی ((مورد: شهرستان‌های خواف ورشتخوار در جنوب شرق ایران))، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال 2، شماره 3 و 4، پائیزو زمستان.
  •  احمدی، حمید (1378)، «قومیت و قوم‌گرایی در ایران؛ افسانه یا واقعیت؟»، تهران: نشر نی.
  • احمدی پور، زهرا وهمکاران (1386)؛ بررسی روند شتاب توسعه‌یافتگی فضاهای سیاسی-اداری کشور؛ مطالعه موردی: استان های ایران در برنامه اول تا سوم توسعه (1368 تا 1383)، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال سوم، شماره اول، بهار
  • احمدی پور، زهراوحیدری موصلو وطهمورث، میرجلالی، اکبر (1390)؛ تبین عوامل ناامنی در جنوب شرق ایران، تهران: فصلنامه مطالعات امنیت اجتماعی
  •  افضلی­رسول؛ انصاری زاده، سلمان و پویان، داوود (1390)، ژئوتروریسم: رویکردی جغرافیایی به تروریسم، مدرس علوم انسانی- برنامه­ریزی و آمایش فضا، دوره پانزدهم، شماره 1،:123-105
  •  اسمیت، آنتونی (1377)، «منابع قومی ناسیونالیسم»، فصلنامه مطالعات راهبردی، پیش­شماره 1، ترجمه: واحد ترجمه فصلنامه مطالعات راهبردی، تهران: مؤسسه مطالعات راهبردی.
  •  افتخاری. اصغر (1378)، «ظرفیت طبیعی امنیت (مورد مطالعاتی: قومیت و خشونت در ایران»،  فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 5 و 6، تهران: مؤسسه مطالعات راهبردی.
  •  برتون، رولان. (1380)، «قوم‌شناسی سیاسی»، ترجمه: ناصر فکوهی، تهران: نشر نی.
  • برادن ک،شلی ف(1383)؛ ژئوپلیتیک فراگیر؛ ترجمه علیرضا فرشچی وحمید رضا رهنما، انتشارات ستاد دوره عالی جنگ.
  • بدیعی، مرجان (1392) تأثیرگذاریجغرافیایخراسانجنوبیبرامنیتمحلیآن، همایش ملی خراسان جنوبی نظم و امنیت، دانشگاه بیرجند، اردیبهشت ماه.

 

  • پورخسروانی، انیس (1388)؛ همکاری ایران وپاکستان در عرصه امنیت انسانی: موانع راهکارها، از:

http://www.birjand.ac.ir

  • حافظ نیا، محمدرضا (1381)، جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت.
  •  حاجیانی، ابراهیم. ضمیر، عبدالحسین (1389). پژوهش‌ها ومطالعات تروریسم. تهران: انتشارات پژوهشکده تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  •  حیدری، محمد (1381)، «بررسی تحولات ژئوپلیتیکی دهه پایانی قرن بیستم و تأثیر آن بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. (2001-1991)»، پایان نامه دکتری، تهران: دانشکده علوم و فنون فارابی
  •  رایش و.(1381)، ریشه­های تروریسم؛ ترجمه سید حسین محمدی نجم؛ چاپ اول، تهران، انتشارات دوره عالی جنگ
  • شیخاوندی، داور (1379). زایش وخیزش ملت، تهران: انتشارات ققنوس
  •  سیمبر، رضا (1388). تروریسم در نظام بین‌الملل. رشت: انتشارات دانشگاه آزاد واحد اسلامی رشت
  •  صالحی امیری، سیدرضا (1385)، «مدیریت منازعات قومی در ایران»، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام
  • طیب، علیرضا (1382). تروریسم، تاریخ، جامعه‌شناسی، گفتمان، حقوق. تهران: نشر نی
  • عبداله خانی، علی (1386). تروریسم شناسی. تهران: انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات وتحقیقات بین‌الملل ابرار معاصر تهران.
  •  فلمینگ و (1385)؛ سایبر تروریسم: پندارها و واقعیت­ها، ترجمه: ا. بقایی، تهران، نشر نی.
  • قالیباف، محمدباقر (1375)، بررسی نقش عناصر جغرافیایی در امنیت سیستان بلوچستان، پایان نامه کارشناسی جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
  • لقمان صادقی، (1392)؛ امنیت شهری در کانون توجه، فصلنامه دانش انتظامی کردستان-سال چهارم-شماره چهاردهم
  • کوساری، اسد وحیدری، محمد (1388)؛ بررسی نقش قوم بلوچ در امنیت مرزهای جنوب شرق ایران«فصلنامه اندیشه انتظامی ومرز، سال چهارم، شماره اول، بهار
  • کشاورز، بهمن (1385). فرهنگ حقوقی انگلیسی به فارسی. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  • کریمی پور، یدالله، حمیدرضا محمدی (1388)،ژئوپلیتیکناحیهگراییوتقسیماتکشوری، انتخاب، تهران
  • گل محمدی، احمد (1380)، جهانی‌شدن فرهنگ وهویت، تهران: نشرنی.
  •  ماندل، رابرت (1377)، «چهره متغیر امنیت ملی»، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی
  •  محسنی، رضاعلی (1390). بازشناسی وتحلیل پدیده تروریسم، فصلنامه مطالعات سیاسی، سال سوم، شماره 12
  •  مقصودی، مجتبی (1380)؛ تحولات قومی درایران؛ علل‌ها وزمینه ها، تهران: موسسه مطالعات ملی
  •  مقصودی، مجتبی وحیدری، شقایق (1388).«دگرگونی مفهوم تروریسم، بررسی مورد تروریسم درهند»، ماهنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، سال هفتم وهشتم، شماره 259-260.
  •  مقدس جعفری، حسن و دیگران (1387)، «رابطه هویت ملی و هویت قومی در بین جوانان کرد (مطالعه موردی: دانشگاه پیام نور سقز.)»، فصلنامه مطالعات ملی. شماره 33، تهران: مطالعات ملی.
  •  مک لارن، آر. دی (1379)، «مدیریت امنیت ملی، تجربه آمریکا و درسهایی برای دول جهان سوم»، مجموعه مقالات امنیت ملی در جهان سوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی
  •  مک لین، ایان (1381)، «فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد»، ترجمه: حمید احمدی، تهران: میزان
  •  مویر، ریچارد (1379)، «درآمدی نو بر جغرافیای سیاسی»، ترجمه: دره میرحیدر، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
  • نظرپور، محمد تقی (1378)، ارزش‌ها وتوسعه، تهران: انتشارات پژوهشکده فرهنگ واندیشه اسلامی
  • نجات، عبدالله (1386)، اصلاحاتوسرکشیهادرمناطققبایلی؛ فصلنامه مطالعات استراتژیک، شماره 13 و 14، پاییز

منابع انگلیسی:

  • Ahmadypour.zahra et al(2007);study of The pace of Development of political- Administrative spaces in iran case study:irans pro vinces in 1st to 3rd Development plans(1989-2004)geopolitics Quarterly,vol.3,No.7,Tehran
  • Bozorgmehri,majid(2008);United Nations Definition of Terrorism and A look at Various views of Authoritites and Documentation on Terrorism, Quarterly journal of political studies.
  • crenshaw,Martha(1981),the causes of terrorism comparative politics journal,the city university of new York vol.
  • -Denning,D.E.(2000).Activism,and Cyber Terrorism:The internet as tool for influencing Foreign policy,http//www.nautilus.org
  • . Hafeznia, Mohammadreza(2007); National Power And Interests (Sources,
  • Concepts & Measurement Methods), Entekhab Publication, Tehran[in Persian].
  • Munson,Henry,(2003),Islam,Nationalism and Resentment of Foreign Domination,Middle east policy,vol.10,No.2,p40-53
  • Ullman,Richard(1983),Redefining security,international security,vol.7,No1.(summer) -
  •  Muller E. R  R.F.J (2003);” Spay and A.G.W. Ruitenbery, Trends in terrorism ; Alphn aan den Rijin:Kulwer
  •  Pearlestein Richard M.(1991);” The mind of political terrorist”; in Kindle Edition.
  • Kegley,Charles.w(1990);International
  •  Terrorism:Characteristics,causes,Conttrols,publisher:palgrave Macmillan.
  • Kushner,H.W.(2003);Encyclopedia of Terrorism.sage publication.
  • Kalantari, Khalil (1998); Identification of Retarded Areas in Iran, Geographical
  • Research Quarterly, No. 48, Isfahan, [in Persian].

 

  • Segre,D.V.and J.H.Adler,(1973);The Ecology of Terror,journal of survival:Global politics and strategv.
  •  Tucker D.(1997);” Skirmished at the edge of empire: the united and international terrorism, Praeger.