راهبردهای پیشگیری از بحران های ناشی از وضعیت صندوق های بازنشستگی (مطالعه موردی سازمان تامین اجتماعی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مطالعات امنیت ملی دانشکده امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی تهران ایران

2 استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.

3 دانشیار پژوهشکده اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار گروه مدیریت دانشگاه صنعتی مالک اشتر.

چکیده

صندوق‌های بازنشستگی نهادهای مالی با پوشش بلندمدت و بین نسلی هستند که زمینه پرداخت مستمری بازنشستگی بیمه پردازان را فراهم تا از این طریق ضمن تأمین رفاه برای افراد ، ناامنی اقتصادی و اجتماعی و عدم اطمینان از درآمد بازنشستگان را کاهش دهند. مقوله بازنشستگی در دنیای امروز وارد مرحله‌ای شده که حاکمیت‌ها به دنبال مقابله با آثار و پیامدهای احتمالی آن در ناامنی‌های اجتماعی، اقتصادی و... هستند.با توجه به عوامل متعدد محیطی موثر بر صندوق ها، مسائل مرتبط با آن ها در صورت عدم مدیریت صحیح،پیامدهای سیاسی،‌اقتصادی،فرهنگی و امنیتی ناشی از آن می‌تواند شرایط بحرانی ایجاد کند.
این پژوهش ازلحاظ روش تحقیق بر رویکرد آمیخته متکی بوده و هدف اصلی آن ارائه راهبردها و راهکارهای پیشگیری از بحران‌های ناشی از وضعیت صندوق‌های بازنشستگی است.لذا ضمن انتخاب جامعه آماری و تمام شماری آن ،146 پرسشنامه جمع‌آوری‌شده و در ادامه نیز از 23 نفر مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد.با استفاده از منابع مختلف علمی و نیز تحلیل محتوی مصاحبه‌ها و بهره بردن از خروجی پرسشنامه‌ها،عوامل محیطی مؤثر بر صندوق‌ها شناسایی و با مدل swot ، پنج راهبرد و بیست راهکار برای پیشگیری از بحران‌های ناشی از وضعیت صندوق‌های بازنشستگی ارائه ‌شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategies for preventing crises caused by the status of pension funds (Case study of the Social Security Organization)

نویسندگان [English]

  • mohamadsadegh gholami 1
  • mohammad khoshchehre 2
  • morteza ezati 3
  • hamidreza fartookzadeh 4
1 national security study
2 Assistant Professor, Faculty of Economics, University of Tehran.
3 Associate Professor of Economic Research, Tarbiat Modares University
4 Associate Professor of Management, Malek Ashtar University of Technology.
چکیده [English]

Pension funds are financial institutions with long-term and intergenerational coverage that provide the basis for insurers' pension payment. In this way, while providing welfare for individuals, reduce economic and social insecurity and uncertainty about the income of retirees. The issue of retirement in today's world has entered a stage where governments are looking to deal with its effects and possible consequences in social, economic and ... insecurity. Due to various environmental factors, issues related to the community can create critical conditions if not properly managed, its political, economic, cultural and security consequences.
This research is based on a mixed approach in terms of research method and its main purpose is to present strategies and solutions to prevent crises caused by the status of pension funds. Therefore, while selecting the statistical population and its total number, 146 questionnaires were collected and then 23 people were interviewed semi-structured. Using various scientific sources as well as content analysis of interviews and using the output of questionnaires, environmental factors affecting the funds were identified.With the swot model, five strategies and twenty solutions are presented to prevent crises caused by the status of pension funds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crisis
  • Prevention
  • strategy
  • pension fund
  • الف. منابع فارسی

    • امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، مجموعه بیانات قابل‌ دسترسی در سایت: ir، leader.ir
    • ابراهیم‌زاده، مهدی (1395)، صندوق‌های بازنشستگی، فرصت یا تهدید، تعهدات اکچوئری، مشکلات و چالش‌های پیش رو؛ راهکارهای پیشنهادی، بیست­وششمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی، خرداد 1395.
    • اسفندیار، مهدی (25/04/1398)، چالش‌های صندوق‌های بازنشستگی، روزنامه همدلی، شماره 1200.
    • اشرفی احمدآباد، علیرضا (1397)‌، اقتصاد سیاسی اصلاحات بازنشستگی در ایران؛‌ گروه بیمه‌های اجتماعی و محاسبات موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی،1397.
    • جلیلی، طیبه و مسلمی، رضا (1392)،‌ شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تسهیل اجرای سیستم بازنشستگی چندلایه،‌ پژوهشنامۀ بیمه، صص 209-183، تابستان 1393، سال بیست­ونهم، شماره 2.
    • چهارمحالی، حسن؛ طالبیان، احمدرضا و اسدبیگی، هادی (۱۳۹۶)، شناسایی عوامل بروز بحران و چالش‌های موجود در نظام بازنشستگی ایران، همایش بین‌المللی مدیریت و حسابداری ایران، بابل، مرکز همایش‌های کوشاگستر.
    • حسن‌زاده، امین (مدیر گروه محاسبات بیمه‌ای موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی)، (12/08/1395)، اهمیت «اکچوئری» برای برون‌رفت صندوق‌های بازنشستگی، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 3901.
    • خندان،‌عباس (1394)، تأمین مالی مستمری بازنشستگی در ایران: چالش‌ها و راهکارهای اصلاحی، ‌فصلنامه تأمین اجتماعی، بهار 1394، شماره 46.
    • دانشگاه عالی دفاع ملی (1395)، جزوه درسی مدیریت بحران داعا، نیمسال اول سال تحصیلی 1396-1395.
    • راغفر، حسین و اکبر بیگی، سپیده (1394)، تأثیر تغییرات نرخ جایگزینی در صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی بر موجودی سرمایه، عرضه نیروی کار و پس‌انداز،‌ فصلنامه پژوهش­ها و سیاست‌های اقتصادی، سال بیست­وسوم.
    • صالحی شهرابی، مهران (1396)، گزارش پژوهشی بررسی ساختار تأمین اجتماعی کشورهای جهان (با تأکید بر کشورهای منتخب)، گروه مدیریت حکمرانی و فناوری موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
    • فلاحتی، علی؛ دل­انگیزان، سهراب و انصاری، محمدعلی (‌1396)‌، مدل‌سازی و تحلیل راهبردی بحران بازنشستگی در ایران با رویکرد نظریه بازیِ،‌ فصلنامه بهبود مدیریت، سال یازدهم، شماره 1، پیاپی 35.
    • گرجی­پور، اسماعیل (30/04/1398)، اصلاح ساختار صندوق‌ها فوریت انکارناپذیر، هفته‌نامه آتیه نو، شماره 210.
    • مدرسی عالم، زهره و داودی، آزاده (1390)، نگاهی به روش‌های اصلاح نظام بازنشستگی و چارچوب کلی اصلاح آن در کشور، ‌معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارائی.
    • مروی، علی، (مدیر گروه اقتصاد اندیشکده مطالعات حاکمیت و سیاست‌گذاری دانشگاه صنعتی شریف )، (22/02/1397)، تخصیص بی‌ثمر؛ بررسی تأثیر درآمد نفت بر حل بحران صندوق‌های بازنشستگی، اندیشکده حکمرانی شریف.
    • معاونت اقتصادی (1396)، صندوق‌های بازنشستگی پیشران توسعه ملی، معاونت امور اقتصادی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی.
    • موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی (1395)، نظام رفاه و تأمین اجتماعی در ایران، برخی چالش‌ها و راهکارهای برون‌رفت از آن‌ها، ‌گروه بیمه‌های اجتماعی موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی،01/10/95.
    • میرنظامی، سید رضا؛ مروی، علی و همکاران، (1397)، پیش‌بینی وضعیت صندوق بازنشستگی کشوری در 20 سال آینده و ارائه الگوی مناسب برای اصلاح نظام بازنشستگی، معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی.
    • نوربخش، محمدتقی (1396)، صندوق‌های بازنشستگی، تنگناها و راهکارها؛ مجموعه سخنرانی‌ها و مقالات‌، چاپ اول، تهران، موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
    • نهاوندیان، محمد (11/1394)، بحران صندوق‌های بیمه‌ای و بازنشستگی و راه‌های برون‌رفت از آن، قابل ‌دسترسی در: http://www.mcls.gov.ir
    • هادی زنور، بهروز (1397)، صندوق‌های بازنشستگی ایران درگذر زمان با تأکید بر سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری،‌چاپ اول، تهران، به سفارش موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا، طرح نقد.
    • یاور، بیژن (۱۳۹۵)، صندوق‌های بازنشستگی، یک پارادوکس! مدیریت بحران؟ یا مدیریت ریسک (خطرپذیری)؟ هشتمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران، تهران، دبیرخانه دائمی کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران.
    • یوسفی قلعه رودخانی، محمدعلی (1396)، بررسی چالش‌های صندوق بازنشستگی و ارائه راهکارهای عملی، فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، دوره 1، شماره 1.

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Domonko, Stefan& Naczyk, Marek.(2015). The Financial Crisis and Varieties of Pension Privatization Reversals in Eastern Europe, Governance، Volume 29, Issue 2 Pages: 159-289 April 2016