انواع قدرت نرم از دیدگاه قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت‌علمی دانشکده شهید محلاتی قم

2 دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی قم

چکیده

پاسخ به این سؤال که انواع قدرت نرم از دیدگاه قرآن کریم کدام است و اسمشان چیست هدف مقاله حاضر است. الگوی اسلامی و بومی فرا نظریۀ دو فطرت امام خمینی (ره) برای انضمامی نمودن انواع قدرت نرم انتخاب گردید. حاصل مراجعه به تفاسیر و بررسی گزاره‌های مرتبط این شد که می‌توان گفت قرآن کریم قدرت نرم را در دو نوع حقیقی و کاذب توصیف نموده است. نوع حقیقی متّصف به متعالیه در مقابل کاذب و وهمی موصوف به متدانیه است. متعالیه است چون خاستگاهش علۀ العلل هستی است، فرد و جامعۀ بار یافته به محضر خدای سبحان و متعالی گردیده، آن را از طریق تمسک به ارزش‌های مورد تأکید قرآن کریم و دوری از ضد ارزش‌ها تولید می‌کند. هرچه شدّت و غلاظ این حضور و تقرب متعالی‌تر و درونی کردن ارزش‌های الهی عمیق‌تر باشد، ذات هستی‌بخش ممکنات را در چارچوب نظام آفرینش با آن‌ها هماهنگ‌تر و همراه‌تر می‌کند. این فرآیند تا آنجا تعالی می‌یابد که به‌مثابۀ «مثل الاعلی» الهی گونه قدرت نرم متعالیه جلوه می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Types of soft power from the point of view of the Holy Qur'an

نویسندگان [English]

  • hamid Habibi 1
  • Najaf Lakzayi 2
1 Faculty member of Shahid Mahallat faculty
2 Associate Professor of Islamic Culture and Science Research
  • قرآن کریم، ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی (1390)، تهران، مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران.
  • نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی (1389)، قم‏، نشر مشرقین، چاپ اول.
  • موسوی خمینی(ره)، روح ا...، نرم‌افزار مجموعه آثار.
  • _____، _____ (1374)، صحیفه امام، بیانات مندرج در نرم‌افزار نور.
  • _____، _____ (بی­تا)، الهدایة الی الخلافة و الولایة، تهران.
  • _____، _____ (1378)، شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
  • امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)، مجموعه بیانات، قابل دسترسی در: www.khamenei.ir
  • بهمنی، سعید (1394)، منطق پاسخ دهی قرآن، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • افتخاری، اصغر (1383)، مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت، گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی»، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هفتم، شماره سوم، شماره مسلسل 25 (پاییز).
  • _____، _____(1389)، تهدید نرم، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده امنیت.
  • _____، _____(1384- الف)، گذار امنیتی؛ تحول نظریه امنیت امت در پی رحلت رسول خدا(ص)، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره اول، شماره مسلسل27 (بهار).
  • _____، _____(1384- ب)، تکوین نظریه امنیت علوی؛ تحلیل دوران قبل از حکومت امام علی(ع)، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال هشتم، شماره دوم، شماره مسلسل 28 (تابستان).
  • جوادی آملی، عبدالله (26/11/90)، تسنیم، قم، سایت مؤسسه‏‏ اسراء، کتابخانه الکترونیکی اسراء.
  • حشمت زاده، محمدباقر (1378)، چارچوبی برای تحلیل و شناخت انقلاب اسلامی ایران، تهران، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
  • خلیلی شورینی، سیاوش (1389)، روش‌های پژوهش آمیخته (باتأکید بر بومی سازی)، تهران، یادواره کتاب.
  • ره پیک، سیامک (1378)، تهدیدات قدرت ملی؛ شاخص ها و ابعاد، چاپ اول، تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • رنجبر، مقصود (1384)، مفهوم امنیت در اندیشه سده‏های میانه، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 31.
  • شیرازی، صدرالدین محمد (ملاصدرا) (1363)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمدخواجوی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  • طباطبایی، محمدحسین (1374)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • طبرسی، فضل بن حسن (1373)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج25، تهران، انتشارات ناصر خسرو.
  •  قرائتی، محسن (1388)،  تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگى درس­هایى از قرآن.
  • محمدی، منوچهر (1387)، منابع قدرت نرم، سرمایه اجتماعی نظام جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پانزده خرداد، شماره 16.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • نای، جوزف، قدرت نرم، ترجمه محمود عسکری، تهران: بی­نا و بی­تا.
  • _____، _____ (1383)، کاربرد قدرت نرم، ترجمه سید رضا میر طاهر، فصلنامه راهبردی دفاعی، شماره 6.
  • گلشن پژوه، محمدرضا (1387)، جمهوری اسلامی ایران؛ و قدرت نرم، تهران، شاران.
  • احمدی، محمدرضا (22/9/1395)، مصاحبه.
  • لک­زایی، نجف (19/8/1392 ،17/3/1394 ،23/11/1395)، مصاحبه.
  • معرفت، محمد هادی (1384)، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگی تمهید، چاپ سوم.
    • Oxford Advanced learner,s Dictionary, p, 411, 20
    • Glaser, B,G. & Strauss, L 1997, The Discovery Of Grounded Theory: Strategies
    • Nye, Soft power, foreign policy, fall 1990
    • Nye, Soft power, Newyork: public affairs 2004