ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی

کاظمی‌زاد حیدرباغی, علیرضا; احمدی سفیدان, حسین; جوان پور هروی, عزیز; شاکری, احسان

ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری علوم سیاسی (سیاست‌گزاری عمومی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

² دانشیار دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

³ دانشیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

⁴ استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف ارائه استراتژی مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی انجام شده‌است. روش تحقیق آمیخته و به شیوه اکتشافی (کیفی- کمی) بود که در بخش کیفی، از روش پدیدارشناسی و در بخش کمّی از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد. جامعه‌آماری بخش کیفی شامل کلیه خبرگان علوم سیاسی و فضای مجازی تبریز و برای انتخاب نمونه، از روش نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. حجم نمونه 64 نفر، ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بوده‌است و در تحلیل اطلاعات کیفی از کُدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی به‌صورت دستی استفاده شده‌است. جامعه‌آماری بخش کمّی شامل خبرگان و دست اندرکاران اجرایی و سیاسی و متخصصین فضای مجازی شهر تبریز در سال 1400 به تعداد 7000 بودند که براساس جدول مورگان 364 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند از بین آن‌ها انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعاتِ شامل محقق‌ساخته 158 سوالی برای سنجش SWOT بوده‌است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های کمّی از آمارهای توصیفی و استنباطی با نرم‌افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که 51 نقطه قوت، 34 نقطه ضعف، 43 فرصت و 22 تهدید در حوزه فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی وجود دارد. براساس این نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات، چهار استراتژی شامل استراتژی محافظه‌کارانه، تهاجمی، تدافعی و رقابتی برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی تعریف شده؛ نتایج تحلیل ماتریس SWOT نشان داد استراتژی تهاجمی و استراتژی رقابتی بهترین استراتژی برای مدیریت فضای مجازی با رویکرد مشارکت سیاسی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Providing an appropriate strategy for cyberspace management with a political participation approach

نویسندگان [English]

Alireza Kazemizad Haidar Baghi ¹
Hossein Ahmadi Sefidan ²
Aziz Javanpour Heravi ³
Ehsan Shakeri ⁴

¹ Islamic Azad University Tabriz Branch

² Associate Professor Tabriz University, Tabriz, Iran

³ Associate Professor, Department of Philosophy, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of Political Science and International Relations, Islamic Azad University, Tabriz Branch, Iran

چکیده [English]

This study aims to provide an appropriate strategy for cyberspace management with a political participation approach using the SWOT technique. The research method was mixed and exploratory (qualitative-quantitative) that in the qualitative part, the phenomenological method and in the quantitative part, the descriptive-survey method was used. The statistical population of the qualitative section includes all political science and cyberspace experts in Tabriz and purposeful sampling method was used to select the sample. The sample size of 64 people was a semi-structured interview data collection tool and in the analysis of qualitative information, open coding, axial coding and selective coding were used manually. The statistical population of the quantitative section included 7000 experts and executive and political actors and cyberspace specialists of Tabriz in 1400, based on Morgan's table, 364 people were selected by purposive sampling method. Quantitative data collection tools included researcher-made questionnaires of 158 to assess SWOT. Descriptive and inferential statistics with SPSS software were used to analyze quantitative data. The results showed that there are 51 strengths, 34 weaknesses, 43 opportunities and 22 threats in the field of cyberspace with a political participation approach. Based on these strengths, weaknesses, opportunities and threats, four strategies including conservative, offensive, defensive and competitive strategies for managing cyberspace with a political participation approach are defined; The results of swot matrix analysis showed that aggressive strategy and competitive strategy are the best strategies for managing cyberspace with a political participation approach.

کلیدواژه‌ها [English]

Strategy
Management
Cyberspace
Political participation
SWOT

مراجع

فهرست منابع و مآخذ

الف. منابع فارسی
- ابراهیمی، شهروز؛ نجفی، داود؛ محموداوغلی، رضا و صادقی نقدعلی، زهرا(1392). رابطه شبکههای اجتماعی و مشارکت سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان. فصلنامه استراتژی، 22 (66)، 263-284.
- احمدی، فردین(1398). تأثیر شبکه مجازی فیسبوک بر نوع مشارکت سیاسـی دانشـجویان دانشـگاه خـوارزمی تهران (با تأکید بر انتخابات دوره یازدهم ریاست جمهوری). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلـم آرمسترانگ، مایکل.، (1399)، مدیریت استراتژیک منابع انسانی (راهنمای عمل). ترجمهی سیدمحمد اعرابی و داود ایزدی، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
- اعرابی، سید محمد(1398). درسنامه برنامه ریزی استراتژیی، تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
- حافظ نیا، محمدرضا(1399). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سمت
- خواجه سروری، غلامرضا؛ نوربخش، سیدمسعود؛ (1397). نحوه تاثیر رسانه‌های جمعی در مشارکت سیاسی شهروندان تهرانی. فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر، 9 (2)، 55-81.
- درفشان، مجتبی؛ صفری نژاد، احمد و شبانی، علی اصغر(1395). نقش اطلاع‌ رسانی فضای مجازی در مشارکت سیاسی شهروندان. جامعه شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 5 (16)، صص 87-110.
- رابینز، استیفن.پی(1399). تئوری سازمان (ساختار، طراحی، کاربردها). ترجمه دکتر سید مهدی الوانی و حسن دانایی فرد. تهران، انتشارات صفار.
- رحمانسرشت، حمید(1400)، مدیریت استراتژیی (استراتژیک) در اندیشه نظریه پردازان، تهران، نشر معراج.
- رضوانی، عباس(1395). بررسی تاثیر گسترش شبکههای اجتماعی بر مشارکت سیاسی در انتخابات دورههای 92و 94 در ایران. فصلنامه پژوهشهای جدید در علوم انسانی، شماره 5، 157- 169.
- رئیسی، سید موسی؛ انصاری، حمید، و موسایی، میثم(1400). بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر تعاملات اعضای خانواده. فصلنامه امنیت ملی، 11(41)، 370-339.
- شریف زادگان، محمد حسین و ملک پور اصل، بهزاد(1392). مبانی نظری و تجارب به کارگیری ماتریس تحلیلی سوا (SWOT) در برنامه ریزی استراتژیک توسعه منطقه‌ای. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی تهران
- شیرمحمدی، مهدی؛ بخشایشی اردستانی، احمد و مرتضویان فارسانی، سید علی(1400). مولفه‌های اشراف اطلاعاتی در فضای مجازی با تاکید بر امنیت خانواده (مطالعه موردی :تهران 1397). فصلنامه امنیت ملی، 11 (42)، 218-179.
- عبدالرحمانی، رضا؛ حسین پور، جعفر و جباری، میثم(1400). بررسی رابطه کاربری پیام‌های فضای مجازی با گرایش به اغتشاشات. فصلنامه امنیت ملی،11(41)، 418-395.
- عشایری، طاها؛ قنبری برزیان، علی؛ نامیان، فاطمه، و مهتری آرانی، محمد(1400). بررسی تأثیر مصرف رسانه‌های جمعی بر امنیت اجتماعی شهروندان. فصلنامه امنیت ملی،11(39)، 344-321.
- غفاری، غلامرضا و نیازی، محسن(1398). جامعه شناسی مشارکت، تهران، نشر نزدیک.
- فرد آر، دیوید. (1399).، مدیریت استراتژیک، ترجمه علی پارسائیان و محمد اعرابی، چاپ اول، تهران، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی .
- فیروزی، محمد حسین؛ موحدی صفت، محمدرضا؛ حاجی ملا میرزایی، حامد، و موسویان، سید مرتض(1400). مدل مفهومی تجزیه و تحلیل کلان‌داده‌های رسانه‌های اجتماعی با رویکرد علوم شناختی. فصلنامه امنیت ملی، 11 (41)، 218-187.
- قلی نژاد، مظاهر(1397). بررسی نقش سیاسی فضای مجازی با تاکید بر تلگرام و تاثیر آن بر آگاهی، شناخت و مشارکت سیاسی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشجویان واحدآیت اله آملی، بین سالهای 1396-1395). فصلنامه مطالعات استراتژیی علوم انسانی و اسلامی، شماره 12، 85-108.
- کـرمی، رضـا(1398). مشارکت سـیـاسی‌ و تـأثیر‌ آن بر امنیت ملی‌، فصلنامه‌ جامعـه اطـلاعاتی، 1(3)، 1-16.
- کـریمی، جـعفر و محبوب فر، محمدرضا (1398)، تکنیک‌ها و مدل‌های برنامه ریزی توریسم. اصفهان، انتشارات ارکان‌ دانش.
- کلابی، امیرمحمد (1401). تبیین جایگاه امنیت اجتماعی درخلق ارزش مشترک در شبکه‌های اجتماعی. فصلنامه امنیت ملی، 12 (43)، 398-373.
- کوهن، آرتور. (1398)، تغییر نگرش و تاثیر اجتماعی، ترجمه علیرضا کلدی، تهران: انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
- مرادی فر، سعیده؛ امیدی، علی و بصیری، محمدعلی(1398). تبیین تاثیر تلگرام بر رویکرد مشارکت سیاسی (مطالعه موردی دانشگاه اصفهان). فصلنامه رسانه، شماره 111، 105-126.
- مکلگان، پاتریشیا و ،کریستونا(1398). عصر مشارکت، ترجمه مصطفی اسلامیه. تهران: نشردفتر پژوهشهای فرهنگی
- هرسیج، حسین(1398). رابـطه مـشارکت سیاسی و احساس امنیت اجـتماعی، فصلنامه پژوهـش‌های استراتژیی امنیت و نظم اجتماعی‌، 1(2)، 5-21.
ولوی، ابوالفضل؛ محکی، علی اصغر، و فرهنگی، علی اکبر(1401). ارائه الگوی استراتژیی ارتقای برند ملی ایران در کشورهای عربی از طریق رسانههای مجازی با تاکید بر منافع ملی. فصلنامه امنیت ملی، 12 (43)، 226-195.

ب. منابع انگلیسی
- Bimber, B. (1999). The Internet and Citizen Communication With Government: Does The Medium Matter?. Political Communication, Vol. 16, No. 4, 409 – 428
- Blumler, J. G. & Gurevitch, M. (2000). Rethinking The Study of Political Communication. In J. Curran & M. Gurevitch (Eds.), Mass Media and Society, 155 – 172. London: Arnold
- Bourne, Paul Anderw (2010); "unconventional political participation in a middle-income developing country", Current Research Journal of Social Sciences, 2(2), 196–203.
- Boyd, D. M. and Ellison, N. B. (2018). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Retrieved May 4, 2018, from: http://jcmc.indiana.edu/vol13/issue1/boyd.ellison.html.
- Feezell (2019): Facebook is Fostering Political Engagement: A Study of Online Social Networking Groups and Offline Participation.، Uc Santa Barbara, August 2019.
- Groshek, J. & Dimitrova, D. V. (2010). Assessing Political Outcomes of New Media Use in The 2008 Presidential Election. Presented To The Political Communication Division, International Communication Association (ICA), Singapore.
- M, Kangas. J, Kurttila. M (2004). The Use of Value Focused Thinking and the A’WOT Hybrid Method in Tourism Management, Tourism Management, vol. 25 (4), 499–506.
- Kim, Y., & Chen, H.-T. (2017). Social media and online political participation: The mediating role of exposure to cross-cutting and like-minded perspectives. Telematics and Informatics, 33, 2, 320-330.
- Krueger, B(2015) “Government Surveillance and Political”, Social Science Computer Review Participation on the Internet, 23(4): 439-452.
- Leighley, Jan E., (2016), “Group Membership and the Mobilization of Political Participation.” Journal of Politics, 58(2).
- Margolis, M. & Resnick, D. (2000). Politics as Usual: The Cyberspace Revolution. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Mutz, D. C. (2002). The Consequences of Cross-Cutting Networks for Political Participation. American Journal of Political Science,Vol. 46, No. 4, 838 – 855.
- Ng, K. S. (2017). Rethinking the political participation of Hong Kong Christians. Social Transformations in Chinese Societies, 13, 1, 37-55.
- Nie, N. H. ; Hillygus, D. S. & Erbring, L. (2002). Internet Use, Interpersonal Relations and Sociability: A Time Diary Study. In B. Wellman and C. Haythornthwaite (Eds.). Internet and Everyday Life (215 - 243). Oxford: Blackwell.
- Norris, P. (2001). Digital Divide? Civic Engagement, Information Poverty and The Internet In Democratic Societies. Cambridge University Press.
- Pempek, U. (2019). College Students Social Networking Experiences on Facebook ، Journal of Applied Developmental Psychology، 2019، 227-238.
- Putnam, Robert, D., (2000), Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community, NewYork.
- Skoric, Marko M., Deborah Ying, Ying Ng., (2019), “Bowling Online, Not Alone: Online Social Capital and Political Participation in Singapore”, Journal of Computer-Mediated Communication, Vol. 14, No. 2, 44-61.
- Tang, G., & Lee, F. L. F. (2013). Facebook Use and Political Participation: The Impact of Exposure to Shared Political Information, Connections with Public Political Actors, and Network Structural Heterogeneity. Social Science Computer Review, 31, 6, 763-773.
- Toqueville, A., De. (2019), Democracy in America, NewYork
- Towner, T. L. & Dulio, D. A. (2011). an Experiment of Campaign Effects During The Youtube Election. New Media and Society, 13, 1 – 19
- Vecchione، Michele & Caprara Gian Vittorio. (2019). Personality determinants of political participation: the contribution of traits and self-efficacy beliefs. Personality and Individual Differences، 46، 487-492.