سنجش ریسک کنشهای متقابل زیرساختی در مقیاس منطقه‌ای با استفاده از مدل DANP (نمونه موردی: استان یزد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دانشکده اقتصاد مقاومتی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

3 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاه فرهنگیان یزد، یزد، ایران

چکیده

امروزه برهم‌کنش‌ها و وابستگی‌های میان زیرساخت‌ها در مقیاس‌های منطقه‌ای در کنار مزایا و بهره‌های فراوانی که در تأمین خدمات مورد نیاز یک جامعه دارد، مسئله امنیت و حفاظت از آنها را بیش از پیش دشوار ساخته است. بنابراین شناخت برهم‌کنش‌های شبکه‌های زیرساختی و روابط پیچیده بین سیستم‌های زیرساختی، در راستای جلوگیری از شکست‌های آبشاری و وقوع بحران‌های گسترده در سطح منطقه‌ای، بیش از پیش احساس می‌شود. در همین راستا پژوهش حاضر با بهره‌گیری با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مدل DANP به سنجش برهم‌کنش‌های زیرساختی در استان یزد، به‌عنوان یکی از استان‌های مهم در عمق استراتژیک کشور، مبادرت نموده است. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می‌دهد زیرساخت‌های حوزه انرژی استان به‌جهت ماهیت و کارکرد آن در جامعه، هم دارای برهم‌کنش‌های بیشتری بوده و هم میزان ریسک آنها بیشتر می‌باشد؛ به‌طوری که در رابطه با تهدیدات سخت، نیمه سخت و نرم دارای درجه 1 می‌باشد؛ درحالی‌که زیرساخت‌های شبکه ارتباطات استان در برابر تهدیدات سخت و نیمه سخت، درجه ریسک 2 و در برابر تهدیدهای نرم دارای ریسک درجه 1 می‌باشد. همچنین در حوزه مراکز پشتیبان نیز در مقابل تهدیدات سخت، نیمه سخت و نرم در درجه ریسک 2 قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Measurement of Infrastructure Interactions at Regional Scale Using DANP Model (Case Study: Yazd Province)

نویسندگان [English]

  • Amin Faraji 1
  • Mehdi Alian 2
  • Seyed Mahmood Mirabolghasemi Bahabadi 3
1 Faculty of Management and Accounting, University of Tehran, College of Farabi, Qom, Iran
2 Faculty of Economic, Imam Hossein University, Tehran, Iran
3 Ph.D. in Geography and Urban Planning, Farhangian University Yazd, Yazd, Iran
چکیده [English]

Nowadays, the interactions and interdependencies between infrastructures on a regional scale, along with the many benefits of providing the services needed by a society, make the issue of security and protection even more difficult. Therefore, understanding the interactions of infrastructure networks and the complex relationships between infrastructure systems in order to prevent cascade failures and widespread regional crises is increasingly felt. In this regard, with using DANP model, the present study has been carried out to measure the infrastructural interactions in Yazd province as one of the important provinces in strategic depth of Iran. The results of this study show that the infrastructure of the province's energy sector, due to its nature and function in the community, has both greater interactions and greater risk, so that with hard, semi-hard and soft threats, it has the first degree, while the provincial communications network infrastructure has the highest degree of risk against the hard and semi-hard threats, with the degree of risk being the second with the soft threats. In support centers infrastructures, they are also at risk of hard, semi-hard and soft threats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infrastructure
  • Passive Defense
  • Infrastructure Interactions
  • DANP Model
  • Yazd Province

مراجع

  • فهرست منابع و مآخذ

    الف. منابع فارسی

     

    • استانداری یزد (1396). گزیدۀ شاخص‌ها و نماگرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان یزد. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان یزد.
    • برنافر، مهدی و کاظم افرادی (1393). اولویت‌‌‌‌بندی مراکز حیاتی، حساس و مهم شهر بندر انزلی و ارائه راهکارهای دفاعی از دید پدافند غیرعامل، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 14 (32): 179-161.
    • برهانی، کاظم؛ اسمعیلی، شیوا (1400). آمایش دفاعی- امنیتی شهرها با بهره‌گیری از تحلیل فضایی آسیب‌پذیری کالبدی و نظامی(مطالعه موردی: شهر زاهدان)، فصلنامه امنیت ملی، 11 (39): 405-430.
    • سلطانی، علی؛ موسوی، سید رضا؛ زالی، نادر (1396). تحلیل و ارزیابی ریسک زیرساخت‌های منطقه‌ای از منظر پدافند غیرعامل، نمونه موردی: منطقه صنعتی پارس یک جنوبی، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، 7 (25): 96-83. 
    • جلالی فراهانی، غلامرضا (1389). مقدمه‌ای بر روش و مدل برآورد تهدیدات در پدافند غیرعامل، تهران، انتشارات دانشگاه جامع امام حسین(ع).
    • مشهدی، حسن؛ امینی ورکی، سعید (1394). تدوین و ارائه الگوی ارزیابی تهدیدات، آسیب‌‌پذیری و تحلیل خطرپذیری زیرساخت‌‌های حیاتی، فصلنامه مدیریت بحران، شماره 7 (ویژه‌نامه هفته پدافند غیرعامل). 85-69.
    • نائینی، علی محمد (1389). بررسی تطبیقی تهدیدهای سه‌‌گانه سخت، نیمه‌‌سخت و نرم، فصلنامه راهبرد دفاعی، 8 (30): 177-157.
    • نورالهی، حانیه؛ برزگر، اکرم؛ عوض آبادیان، فرشید؛ سلیمانی، عاطفه؛ علیخانی، آرزو (1394). ارائه الگوی ارزیابی خطرپذیری (ریسک) براساس تلفیق رویکردهای عملکردی و آمایشی در زیرساخت­های حیاتی، دوفصلنامه مدیریت بحران، 4 (2): 56-47.

     

    ب. منابع انگلیسی

     

    • Abedi, A., Gaudard, L., & Romerio, F. (2018). Review of major approaches to analyze vulnerability in power system. Reliability engineering & System safety,183, 153-172.
    • Buldyrev, S. V., Parshani, R., Paul, G., Stanley, H. E., & Havlin, S. (2010). Catastrophic cascade of failures in interdependent networks. Nature, 464(7291), 1025.
    • Chai, C.-L., Liu, X., Zhang, W., & Baber, Z. (2011). Application of social network theory to prioritizing Oil & Gas industries protection in a networked critical infrastructure system. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 24(5), 688-694.
    • Hickford, A. J., Blainey, S. P., Hortelano, A. O., & Pant, R. (2018). Resilience engineering: theory and practice in interdependent infrastructure systems. Environment Systems and Decisions, 38(3), 278-291.
    • Hokstad, P., Utne, I. B., & Vatn, J. (2012). Risk and interdependencies in critical infrastructures, London, Springer.
    • Hsu, C.-C., Liou, J. J., & Chuang, Y.-C. (2013). Integrating DANP and modified grey relation theory for the selection of an outsourcing provider. Expert Systems with Applications, 40(6), 2297-2304.
    • Huang, C. N., Liou, J. J., & Chuang, Y. C. (2014). A method for exploring the interdependencies and importance of critical infrastructures. Knowledge-Based Systems, 55, 66-74.
    • Johansson, J., & Hassel, H. (2008). A model for vulnerability analysis of interdependent infrastructure networks. Paper presented at the European Safety and Reliability Conference (ESREL)/17th Annual Meeting of the Society-for-Risk-Analysis-Europe (SRA-Europe).
    • Lu, L., Wang, X., Ouyang, Y., Roningen, J., Myers, N., & Calfas, G. (2018). Vulnerability of interdependent urban infrastructure networks: Equilibrium after failure propagation and cascading impacts. Computer‐Aided Civil and Infrastructure Engineering, 33(4), 300-315.
    • Ouyang, M. (2014). Review on modeling and simulation of interdependent critical infrastructure systems. Reliability engineering & System safety, 121, 43-60.
    • Rinaldi, S. M., Peerenboom, J. P., & Kelly, T. K. (2001). Identifying, understanding, and analyzing critical infrastructure interdependencies. IEEE control systems magazine, 21(6), 11-25.
    • Webster, M. (2003). Merriam-Webster's collegiate dictionary: Merriam-Webster Springfield, MA.
امنیت ملی
دوره 13، شماره 50 - شماره پیاپی 50
زمستان
بهمن 1402
صفحه 243-264

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 10 دی 1398
  • تاریخ بازنگری: 24 دی 1402
  • تاریخ پذیرش: 25 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار