مقاله پژوهشی:بررسی رابطه مقبولیت و امنیت در گفتمان ولایت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دوره دکتری مطالعات امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملّی

چکیده

مقبولیت در واقع یکی از ارکان و پایه‌های چهارگانه و اصلی حکومت و نظام سیاسی به شمار می‌رود و به‌نوعی با امنیت، حفظ و تداوم آن در ارتباط است. حفظ و تداوم نظام سیاسی حکومت‌ها نیز بالاترین ضریب امنیت ملی آن محسوب می‌شود. پس بنابراین امنیت یک کشور به میزان مقبولیت حکومت در نزد مردم بستگی دارد. به عبارتی میان مقبولیت و امنیت ملی و حفظ و بقای حکومت نوعی رابطه معناداری وجود دارد که بر روی هم تأثیر می‌گذارند. از طرفی هم نظام سیاسی برای افزایش ضریب امنیتی خود و مردم تدابیر و اقداماتی را در دستور کار خود قرار می‌دهد. تأمین رفاه، امنیت و پاسخ به خواسته‌های مشروع افراد جامعه و ایجاد رضایتمندی، مهم‌ترین مسائل امنیت ملی محسوب می‌شود و نظام اسلامی به هر میزان موفق‌تر عمل کند به همان میزان از مقبولیت و حمایت مردمی نیز برخوردار می‌گردد. در این مقاله ضمن تبیین مفاهیم و شاخص‌های مقبولیت و امنیت در گفتمان اسلام، به رابطه میان آن‌ها با الهام‌ از آموزه‌ها و معیارهای اسلام و نظرات اندیشمندان معاصر اسلامی می‌پردازد، معیارها و شاخص‌های مقبولیت برای حفظ و تداوم نظام اسلامی با استفاده از نظرات صاحب‌نظران و کارشناسان احصاء، جمع‌بندی، تدوین و ارائه ‌شده است. در این پژوهش از روش تحقیق تحلیلی -توصیفی و از روش میدانی و مصاحبه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. با ارائه عوامل مؤثر و معرفی منابع مقبولیت‌ساز، منجر به افزایش امنیت در گفتمان اسلامی در پی پاسخ به این سئوال می‌باشد که چه رابطه‌‌ای میان مقبولیت و امنیت در گفتمان ولایت وجود دارد؟ با فرض اینکه، رابطه­ای مستقیم، معنادار، بین این مفاهیم وجود دارد، به بررسی و تحلیل این ارتباط بین مفاهیم می‎پردازد. یکی از نتایج و یافته­های مهم تحقیق حاضر این است که افزایش رضایتمندی و مقبولیت در جامعه و در بین آحاد مردم موجب ایجاد امنیت بیشتر و درنتیجه حفظ و تداوم نظام حاکم می‎گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Acceptance and Security in Provincial Dialogue

نویسنده [English]

  • Ali Mehri
PhD student in National Security Studies at Higher National Defense University
چکیده [English]

Abstract
In fact, acceptance is one of the four pillars of the Islamic state and is in some way related to the security and continuity of the political system.  Maintaining the state and government is also the highest factor of national security and, of course, indispensable.  So the security of a country depends on the acceptance of the government by the people.  In other words, there is a meaningful relationship between government acceptance and security that influences one another.  On the other hand, the political system is putting measures in place to increase its security and its people.  Providing welfare, security and responding to the legitimate demands of society are among the most important issues of national security in the Islamic system that work to the extent that they are most successful.  This article attempts to explain the concepts of acceptance and security in the province's discourse, inspired by Islamic teachings and the views of contemporary scholars.  Descriptive analysis and field research (library and interview) have been used for data collection and presenting effective acceptance factors leads to increased security in provincial discourse in response to the question of  A Relationship Between Acceptance and A.  Is there ego in the provincial discourse?  Assuming a direct, meaningful relationship between the two, it analyzes and analyzes the relationship.

  1. الف. کتاب‌ها

    1. قرآن کریم.
    2. نهج‌البلاغه، خطبه 131، 53.
    3. امام خمینی (ره) (1378)، «ولایت فقیه» تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
    4. مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری، «نرم‌افزار حدیث ولایت 1 و 2»، تهران، مؤسسه پژوهشی و فرهنگی انقلاب اسلامی.
    5. آرام، احمد (1373)، «خدا و انسان در قرآن»، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    6. آقابخشی ؛ افشاری‎‌راد (1376)، فرهنگ سیاسی، تهران.
    7. آملی لاریجانی، صادق (1381)، «مبانی مشروعیت حکومت‌ها»، تهران، مجله الهیات و حقوق، شماره 3.
    8. اسلامی ندوشن، محمدعلی (1370)، «سخن‌ها را بشنویم»، چاپ سوم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
    9. افتخاری، اصغر (۱۳۸۲)، مصاحبه با حنیف غفاری، تهران، روزنامه همشهری، ۲۷ مهرماه.
    10. افتخاری، اصغر (1382)، «ناامنی محدود، بررسی تهدیدهای جهانی‌شدن برای اسلام»، مجموعه مقالات جهان‌شمولی اسلام و جهانی‌سازی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
    11. افتخاری، اصغر (1383)، «قدرت، امنیت و شریعت؛ درآمدی بر جایگاه امنیت در اندیشه و عمل فقهای شیعه در عصر قاجار»، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، فصلنامه مطالعات راهبردی سال هفتم، شماره اول.
    12. افتخاری، اصغر (1391)، «امنیت»، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
    13. افتخاری، اصغر (1384)، «گذار امنیتی؛ تحول نظریه امنیت امتی در پی رحلت رسول خدا»، تهران، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 27.
    14. افتخاری، اصغر (1380)، «فرهنگ امنیت جهانی»، در اثر: مک‌کین لای، آزادیف وآر. لیتل، «امنیت جهانی؛ رویکردها و نظریه‌ها»، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبری.
    15. افتخاری، اصغر (1380)، «منطق معادلات امنیت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال چهارم، زمستان، شماره 14.
    16. افتخاری، اصغر (1381)، «درآمدی بر خطوط قرمز در رقابت‌های سیاسی» تهران، مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری.
    17. امینی، الغدیر، ج 2، بی‌تا.
    18. برچر، مایکل (1382)، «بحران در سیاست جهان، ج 2»، ترجمه میرفردین قریشی و حیدرعلی بوجی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    19. جعفریان، رسول (1373)، «تاریخ تحول دولت و خلافت در اسلام»، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی.
    20. جمعی از محققان، (1387)، «سیره سیاسی پیامبر اعظم (ص)»، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    21. حافظ‌نیا، محمدرضا و دیگران (1385)، «ارزیابی معیارهای مقبولیت حکومت دینی، نمونه موردی تهران» تهران، فصلنامه مطالعات ملی، 28، سال هفتم، شماره 4.
    22. حسینی، حسین (1391)، «بررسی چگونگی حفظ و تداوم نظام جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبردهای مناسب» تهران، دانشگاه عالی دفاع ملی دانشکده امنیت ملی، مطالعه گروهی دوره یازدهم رشته مطالعات امنیت ملی.
    23. خدیوجم، حسین (1375)، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ج 2.
    24. خسروی، علیرضا (1391)، «مکتب امنیتی امام خمینی (ره) مبادی و مبانی فرانظری و نظری در گفتمان انقلاب اسلامی»، تهران، مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
    25. دال، رابرت (1364)، «تجزیه‌وتحلیل علم سیاست»، ترجمه حسین ظفریان، تهران، نشر مترجم.
    26. روحانی، حسن (1379)، «درآمدی بر مشروعیت و کارآمدی»، فصلنامه راهبرد، شماره 18.
    27. سالم، عبدالعزیز (1380)، «تاریخ عرب قبل از اسلام»، ترجمه باقر صدری‌نیا، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
    28. ساندرز، دیوید (1380)، «الگوهای بی‌ثباتی سیاسی»، مترجم ناشر، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    29. سبحانی، جعفر (1372)، «فروغ ابدیت»، ج 1 و 2، چاپ هشتم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
    30. سخاوتی، نصرالله (1381)، «نگاهی به مفهوم مقبولیت در نظام سیاسی اسلام»، تهران، نشریه علوم انسانی معرفت، ش 55.
    31. سروش، عبدالکریم (1371)، «اوصاف پارسایان»، تهران، صراط.
    32. سعیدی شاهرودی، علی (1369)، «جزوه درسی بازشناسی انقلاب اسلامی»، دانشگاه عالی دفاع ملی.
    33. شریعتی، روح‌الله، «حقوق و وظایف غیر مسلمانان در جامعه اسلامی»، قم، بوستان کتاب.
    34. شریعتی، روح‌الله، «گفتمان امنیتی پیامبر اعظم (ص)» تهران، فصلنامه علوم سیاسی، ش 33.
    35. شریعتی، علی (بی‌تا)، محمد خاتم پیامبران، (مجموعه مقالات، مقاله از هجرت تا وفات)، چاپ اول، تهران، حسینیه ارشاد.
    36. شریعتی، علی (1370)، «روش شناخت اسلام»، تهران: شرکت سهامی خاص، مجموعه آثار، شماره 28.
    37. شریعتی، علی (بی‌تا)، «مجموعه آثار»، شماره 26.
    38. صالحی نجف‌آبادی، نعمت‌الله (1382)، «جهاد در اسلام»، تهران، نشر نی.
    39. عالم، عبدالرحمن (1373)، «بنیادهای علم سیاست»، مجله نور علم، تهران، نشر نی.
    40. غرایاق زندی، داوود (1389)، «مفهوم امنیت ایمانی در قرآن کریم»، فصلنامه مطالعات راهبردی، تهران، سال سیزدهم، شماره سوم، شماره مسلسل 50.
    41. کشاورز شکری، عباس (1379)، «وفاق اجتماعی، فرهنگ سیاسی و مشروعیت سیاسی» فصلنامه مطالعات ملی، ش 2 و 3.
    42. مرقانی، سید طه (1382)، «ایده اتحادیه کشورهای اسلامی و ارتقای جایگاه کشورهای اسلامی»، مجموعه مقالات جهان‌شمولی اسلام و جهانی‌سازی، ج 2، تهران، شانزدهمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی.
    43. مجتهد زنجانی، سید ابوالفضل، «محمد خاتم پیامبران»، مقاله گوشه‌ای از اخلاق محمد.
    44. مجلسی، محمدباقر (1403 ق)، بحارالانوار، ج 58، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی، چاپ دوم.
    45. مرادیان، محسن (1388)، تهدید و امنیت، تهران، انتشارات مرکز آموزشی و پژوهشی شهید صیاد شیرازی.
    46. مصطفی دلشاد تهرانی (1372)، سیره نبوی، ج 3، چاپ اول، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد.
    47. مطهری، مرتضی (1370)، امامت و رهبری، تهران، صدرا.
    48. مطهری، مرتضی (1370)، ولاءها و ولایت‌ها، تهران، صدرا.
    49. نصری، عبدالله (1371)، «سیمای انسان کامل از دیدگاه مکاتب»، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
    50. امام خمینی (1372)، صحیفه نور، ج 4، 6، 7، 13، 15 تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
      1. Barker, Rodney S. (2001): Legitimating Identities: The self- presentation of Rulers and Subjects, Port Chester, NY, USA: Cambridge University press.

     

    ب. پی‌نوشت‌ها

    1. نک: مراد، سعید (1992)، «نظریه السعاده عند فلاسفه الاسلام»، محمد عاطف العراقی، القاهره: مکتبه الانجم المصریه.
    2. ر.ک. السید، رضوان (1997)، «الجماعه و المجتمع و الدوله»، بیروت: دارالکتاب العربی.
    3. ر.ک. توماس، کارولین (1382)، «حکومت جهانی، توسعه و امنیت انسانی»، مرتضی بحرانی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    4. ر.ک. عمید زنجانی، عباسعلی (1374)، «مبانی اندیشه سیاسی اسلام»، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    5. ر.ک: جمعی از نویسندگان (1383)، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 23، عنوان مقاله: تحول تاریخی- گفتمانی مفهوم امنیت.
    6. رک: مقاله «تفکیک مقبولیت و مشروعیت»، تهران: وب‌سایتwww.tamhid.ir.