تحلیلی بر موانع فراروی جابه‌جایی پایتخت در ایران و ارائه راهکارهای بهینه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای جغرافیای سیاسی و پژوهشگر پژوهشکده امنیت ملی

2 محقق و پژوهشگر همکار

3 استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

4 دانشجوی دکترای امنیت داخلی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات دفاعی

5 مربی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی

چکیده

پایتخت به‌عنوان مهم‌ترین شهر هر کشور، نقشی اساسی در اداره کشور و زندگی ملت‌ها دارد. تا سال 2000 میلادی کشورهای زیادی اقدام به انتقال پایتخت کرده‌اند که هر کدام دلایل خاص خود را برای انتقال پایتخت دارند. در پاکستان، قزاقستان و ترکیه دلایل دفاعی مطرح گردید. درحالی‎که در بلیز این جابه‌جایی به دلیل بلایای طبیعی صورت گرفت. ایران کشوری است که بنا به دلایلی مانند ترافیک آلودگی هوا، زلزله‌خیز بودن و تمرکز جمعیت در شهر تهران، می‌کوشد تا پایتخت خود را انتقال دهد. جابه‌جایی پایتخت در ایران از دو منظر اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند؛ اول ساماندهی شهر تهران و تعادل‌‌بخشی به نظام شهری و منطقه‌ای کشور و دوم حفظ امنیت سیاسی کشور. ازاین‌رو هدف از نگارش این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی نگاشته شده، شناسایی اصلی‌ترین موانع و چالش‌های فراروی جابه‌جایی پایتخت و ارائه راهکارهای بهینه در جهت رفع این موانع، مهم‌ترین هدف آن است. به همین منظور روش مقاله، با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی- تحلیلی است و گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و اسنادی انجام گرفته است. نتایج تحقیق برگرفته از جامعه آماری تحقیق که متخصصین علوم انسانی در حوزه‌های مرتبط با موضوع است، می‌باشد و حجم نمونه 100 نفر کارشناس است که از روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شده‌اند و حاکی از آن است که عوامل مختلف امنیتی مانند: «به وقوع پیوستن نزاع‌های سیاسی بر سر تفویض قدرت و اختیارات و توزیع وزارتخانه‌ها در شهرهای مختلف»؛ «موفق نبودن انتقال پایتخت‌های دیگر در سایر نواحی جهان» ؛ «مقاومت مردم، جناح‌ها و گروه‌های سیاسی به دلایلی چون ترس از بیکاری، از دست دادن منافع و...» و «رابطه‌‌گرایی شدید سیاسی در واگذاری‌ها (اختیارات و منابع)» و... مؤلفه موانع دفاعی «موقعیت جغرافیایی مناسب پایتخت فعلی از نظر مرکزیت و دسترسی»؛ «تمرکز بالای نیروهای دفاعی و امنیتی در پایتخت و شناخت کافی نسبت به نقاط ضعف و قوت پایتخت هنگام بروز تهدید»؛ «آگاهی سیاسی بالای پایتخت‌نشینان و عکس‌العمل مناسب در مقابل فتنه‌های دشمن (داخلی و خارجی)»؛ «سیستم حمل‌ونقل سریع (مترو) جهت جابه‌جایی اضطراری و وجود پناهگاهی مناسب و امن در صورت لزوم» و... به ترتیب بیشترین اثر را در این مؤلفه داشته‌اند؛ بنابراین مهم‌ترین پیشنهاد و راهکار نویسندگان ساماندهی سیاسی فضا جهت تمرکززدایی از تهران، پراکنده ساختن وزارتخانه‌ها، ادارات و مراکز غیر ضروری در سطح کشور برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The strategic plan of the revolutionary discourse from the perspective of Imam Khamenei) Modzaleh Al-Ali(

نویسندگان [English]

  • Mohsen Rostami 1
  • Mostafa Kiani 2
  • Vahid Riazi 3
  • Mohsen Khalili Baseri 4
  • Behrooz Rahmati 5
1 PhD in Political Geography and Researcher, National Security Research Institute
2 Collaborative researcher
3 Assistant Professor and Faculty Member of the University and the Higher Institute of National Defense and Strategic Research
4 PhD student in Internal Security, University and National Research Institute of Defense and Defense Research
5 Instructor and faculty member of the University of Law Enforcement Sciences
چکیده [English]

The Islamic Revolution, led by Imam Khomeini, with the "foundation of the monotheistic worldview of Islam" and the focus on Velayat-e-Faqih, emerged at a time when the world was divided between material and atheistic discourses. The aim of the present study is to shed light on the possibility of re-reading the revolutionary discourse from Imam Khamenei's point of view in order to create an alternative plan for the reconstruction of a society of monotheism and the Islamic faith among the sub-discourses of the East and the West, especially in the twentieth century.
Based on social science studies and the use of a set of statements, this research has developed a strategic plan for revolutionary discourse in accordance with the research methodology and their expectations. First, the research indicators were extracted from the heart of the research literature and presented with 65 experts with scientific backgrounds. In the end, we can conclude that the central concept of "revolutionaryism" that has been used many times in His Majesty's orders is a sufficient condition for the construction of a monotheistic society and a great step towards the creation of a new Islamic civilization. In fact, the discourse through revolutionaryism intended by the Supreme Leader of the Revolution has become in a logical, wise way, as an all-encompassing and acceptable discourse of the people so that it does not support a kind of public belief and universal knowledge in society.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supreme Leader Thoughts
  • Islamic Revolutionaryism
  • Discourse Making

مراجع

  • فهرست منابع ومآخذ

    الف) منابع فارسی

    • ابراهیم‌زاده، عیسی؛ موسوی، میرنجف و باقری کشکولی، علی (1395)، بررسی میزان تأثیرگذاری جابه‌جایی برخی از کارکردهای شهر تهران در ساماندهی وضعیت پایتخت در ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک سال دوازدهم، شماره اول، بهار 1395.
    • بهرامی، بهشاد (1394)، تحریک رشد با انتقال پایتخت، روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ چاپ: 04/07/1394، شماره 3517.
    • بهفروز، فاطمه (1380)، زمینه‌های غالب در جغرافیای انسانی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
    • ساداتی میانایی، سید ضیاء رمضان و نعمتی کشتلی (1393)؛ «تحلیل مسئله انتقال پایتخت ایران با استفاده از مدل‌های چندمعیاره»، فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی شهری، سال سوم، شماره ششم، صص 103-125.
    • حافظ‌نیا، محمدرضا (1387)، جغرافیای سیاسی ایران، چاپ دوم، تهران، انتشارات سمت.   
    • حافظ‌نیا، محمدرضا (1381)، جغرافیای سیاسی ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات سمت.
    • رشنو، نبی‌الله (1393)، «ماهیت ژئوپلیتیک عوامل مؤثر بر آمایش سیاسی فضایی در کلان‌شهر تهران»، همایش تمرکززدایی و ساماندهی پایتخت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
    • داوود پور، زهره (1388)، برای حفظ تعادل تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت معماری و شهرسازی، دفتر معماری و طراحی شهری.
    • قائد رحمتی، صفر و افشین، بهمن (1393)، بررسی مسئله انتقال پایتخت از نظر شاخص‌های شهرنشینی، همایش تمرکززدایی و ساماندهی پایتخت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
    • کریمی، صادق؛ افضلی، مرضیه و افضلی، راضیه (1389)، «تحلیل جغرافیایی توزیع فضایی شهرهای پایتختی در ایران با یکجانگری زمان، مکان و پدیده»، مجموعه مقالات چهاردهمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان.
    • گیتاشناسی، مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی (1383)، اتو اطلس تهران و اطراف.
    • محمود زاده، امیر (1393)، «بررسی چالش‌ها و فرصت‌های انتقال پایتخت با رویکردی آینده‌پژوهانه»، همایش تمرکززدایی و ساماندهی پایتخت، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
    • مرکز مطالعات جغرافیایی شهر تهران (1384)، اطلس کلان‌شهر تهران، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
    • معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور، معاونت حقوقی امور مجلس و استان‌ها، امور مجلس و استان‌ها (1389)، راهنمای اجرای مصوبه انتقال از تهران (اهداف، الزامات و فرآیندها)، مردادماه 1389.
    • موسوی، میر نجف و باقری کشکولی، علی (1393)، «تحلیل جغرافیایی پیامدهای اجتماعی - اقتصادی جابه‌جایی پایتخت در ایران»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال یازدهم، شماره اول، صص 195 -227.
    • میرحیدر، دره (1381)، مبانی جغرافیای سیاسی، تهران، انتشارات سمت.
    • نوبری، نازک و رحیمی، محمد (1388)، تحلیلی بر موضوع انتقال پایتخت سیاسی کشور (با بهره‌گیری از منابع سازمان‌دهی)، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، شماره پنجم.

     

    ب) منابع لاتین

    • Campbell, S. (2003), The Enduring Importance of National Capital Cities in the Global Era, Urban and Regional Planning Program, University of Michigan.
    • Corey,Kenneth E. (2004), Relocation of National Capitals: Implication for Korea. International Symposium on the Capital Relocation. Seoul: Seoul Development Institute.pp
    • Dascher, K. (2000), Are politics and geography related? Evidence from a cross-section of capital cities. Public Choice, 105.
    • Datsou, H. (2004). Why Relocation of the Capital Functions of Toko is Undesirable. International Symposium on the Capital Relocation. Seoul: Seoul Development Institute.
    • Schatz,Edward (2003),When Capital Cities Move: the Political Geography of Nation and State.
    • Toylor, peter (1989), political geography: world economy, nation – sate, and locality, new york, longman scinfic & technical u k.
    • Wolfel, R. L. (2002). North to Astana: Nationalistic Motives for the Movement of the Kazakh Capital. Nationalities Papers, 3(30).
امنیت ملی
دوره 10، شماره 35 - شماره پیاپی 35
همه مقاله های این شماره پژوهشی می باشند
خرداد 1399
صفحه 359-400

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 مهر 1397
  • تاریخ بازنگری: 10 خرداد 1399
  • تاریخ پذیرش: 20 آذر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار