مطالعه تأثیر رسانه‌های اجتماعی مجازی در شکل‌گیری بحران اجتماعی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه DEA دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی

چکیده

در دهه اخیر جهان با پدیده‌ای نو به نام رسانه‌های اجتماعی یا شبکه‌های اجتماعی تحت وب و موبایل محور مواجه شد که یکی از پیامدهای ظهورشان، فراهم شدن ارتباطات سهل و آسان و کم‌هزینه و ایجاد پیوند بین افراد،‌ گروهها، جریانات و کشورها گردید این عوامل موجب ایجاد زمینه حرکت‌های جمعی و نهایتاً کمکی برای شکل‌گیری بحران اجتماعی شد این پژوهش به‌منظور ارائه پاسخ به سؤال؛ ویژگی و کارکرد رسانه‌های اجتماعی چه نقش و تأثیری در شکل‌گیری بحران‌های اجتماعی دارد؟ تدوین‌شده و باهدف تبیین نقش رسانه‌های مجازی در ایجاد بحران‌های اجتماعی صورت گرفته است. تحقیق مذکور ازنظر هدف کاربردی-توسعه‌ای و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و داده ها با روش کتابخانه‌ای و میدانی(مصاحبه) جمع آوری گردیده سپس بااستفاده نرم‌افزار تحلیل سلسله مراتبی رتبه بندی شاخصها انجام و از طریق ویزیو نمودارها رسم‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که درویژگی رسانه‌های اجتماعی، محتوا محوربودن بیشترین تاثیر در جذب مخاطب و در کارکرد، اطلاع‌رسانی بیشترین تاثیر را در هدایت و تحریک مخاطبان در بحران‌ اجتماعی دارد. بنابراین رسانه‌های اجتماعی مجازی ازجمله شبکه‌های موبایل محور،‌ در شکل‌گیری بحران‌های اجتماعی مؤثر بوده و نقش آن مستقیم و قابل‌توجه است و این مسئله در آینده از جمله انتخابات آتی با توسعه و گسترش این رسانه‌ها مانند کلاب‌هاوس، هدایت گروه‌های معاند و معارض مانند منافقین،‌ سلطنت‌طلبان، ‌ری استارتها ‌در شکل‌گیری بحران‌ها و تشدید شرایط بحرانی در جامعه نقش بیشتری خواهند داشت لذا برای پیشگیری و مقابله، هماهنگی و همکاری مسئولین فضای مجازی و سایبری،‌ ارگان‌های نظامی و امنیتی و رسانه‌های کشور ضروری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The study Impact of Virtual Social Media on Shaping Social Crisis and Vice versa Using Analytical Hierarchy Process

نویسنده [English]

  • abbasali monzeli
Islamic Azad University Central Tehran Branch
چکیده [English]

In the last decade, the world has come up with a new phenomenon called social media or better known as web-based and mobile-based social networks, one of the consequences of their emergence, the provision of easy, low-cost, easy-to-use communications and the link between people, groups, streams and nations. And how did these factors lead to mass movements and ultimately help to shape the social crisis? What is the role of this research in answering the question of virtual social media and cyberspace? The purpose of this article is to explain the role of cyberspace and social media in creating social crises. The research is applied in terms of purpose and in terms of scientific and descriptive method. It has been done through library, interview and using Analytical Hierarchy Process software. The results show that virtual and cyber social media, including mobile-centric social networks, are effective in shaping social crises and their role is direct and significant. This will be the case in the future with the development and expansion of virtual social media, leading target groups. And conflicts such as hypocrites, monarchists, startups, etc. will play a greater role in shaping crises and exacerbating critical conditions in society, and the coordination of cyber and cyber managers, military and security agencies, and the country's media is essential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crisis Communication
  • Social Crisis
  • Analytical Hierarchy Process
  • Virtual Social Media

مراجع

  • فهرست منابع ومآخذ

    الف. منابع فارسی

    • آقایی صادقی، داود؛ هادی، درویش. (1391). واکاوی نقش اینترنت و رسانه­های اجتماعی جدید در تحولات منطقه خاورمیانه. 4(2). ص 21-34.
    • ابطحی، حسین؛ یاوری بافقی، امیرحسین و اسماعیلی، احمدرضا. (1390). طراحی مدل پیش‌نگری بحران­های اجتماعی به‌منظور پیشگیری از آن‌ها توسط ناجا، پژوهش‌نامه نظم و امنیت انتظامی. 4(16). ص 1-34.
    • انصاری‌نسب، سیدرضا؛ هاشمی­زاده، بنیامین. (1396). عصر مجازی، تأملی بر کارکردها و رویکردهای جامعه‌ی مجازی. تهران: تیسا.
    • اکبری، احمد (1389). نقش شبکه­­های اجتماعی در ایجاد و مهار بحران­ها. فصلنامه ره­آورد نور. 9(3): ص 32-35.

       · الطافی، هادی (1398). تأثیر شبکه‌های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی، سایت جامعه شناسان جوان.

    • امانلو، حسین و شادمانی، احسان (1394) ماهیت مجازی؛ درآمدی بر شبکه­های اجتماعی، تهران: انتشارات فرهنگ و اندیشه.
    • بیژنی، محمدجواد و بهار، مهری. (1398). رسانه‌های اجتماعی و هویت جهانی، مطالعه پلتفرم اینستاگرام. مجله جهانی رسانه، دوره‌ی چهاردهم، شماره‌ی 2، ص 53 تا 76.
    • پورجمشیدی، مریم؛ مؤمنی­راد، اکبر؛ افضلی، افشین. (1399). شناسایی ابعاد زندگی اجتماعی شهروندان متأثر از فضای مجازی (یک پژوهش آمیخته). مطالعات رسانه‌های نوین. 211-179، (21)6.
    • خانیکی، هادی و خجیر، یوسف. (1397). نقش شبکه­های اجتماعی مجازی در توسعه جامعه مدنی ایران، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال نوزدهم، شماره چهل و چهارم.
    • خانیکی، هادی و خجیر، یوسف. (1398). گفتگو در شبکه­های اجتماعی مجازی (تحلیل سیستماتیک پژوهش­های مرتبط)، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال پانزدهم، شماره 54.
    • ذکایی، سعید؛ ایمانی خوش‌خو، محمدجواد. (1398). سلاح یا تسکین: سایبراتنوگرافی خنده سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396. مطالعات رسانه‌های نوین، 5(20)، 1-36.
    • ربیعی، علی. (1386). بحران‌های اجتماعی ایران امروز. مجله جامعه‌شناسی ایران، 8(3)، 51-80.
    • رزمجو، علی‌اکبر و عنایتی شبکلایی، علی. (1396). کتاب «نقش رسانه‌های مجازی در فتنه سال 1388»، انتشارات موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی. ص (343) شمارگان 1000.
    • رشیدپور، ابراهیم. (1390). آیینه‌های جیبی آقای مک لوهان. تهران: سارات.
    • روشندل اربطانی، طاهر؛ فرجیان، محمدمهدی؛ سلمانی زاده، شمسی. (1394)، آینده‌پژوهی ارتباطات سازمانی با ورود تکنولوژی شبکه‌های اجتماعی، اجلاس بین‌المللی روابط عمومی.
    • ساروخانی، باقر و رضایی، قادر. (1396). اینترنت و هویت ملی در میان کاربران، فصلنامه فرهنگ ارتباطات، سال ششم، شماره 5:51-70.
    • سهرابی، محمد؛ مسلمی، سیاوش. (1394). راهبردهای شبکه‌های اجتماعی مجازی برای کنترل بحران امنیتی. فصلنامه علمی امنیت ملی. (15)5، 32-9.
    • شجاع مؤدب، حمیدرضا؛ حسینی تاش، سید علی؛ آقایی، محسن و امیری مقدم، رضا. (1399). ارائه مدل تحول در چرخه‌های ظهور بحران‌های سیاسی- امنیتی، متأثر از فضای سایبر. فصلنامه علمی امنیت ملی، دوره 10، شماره 35، بهار 1399، صفحه 204-179.
    • ضیائی پرور، حمید. (1388). جنگ نرم سایبری در فضای شبکه­های اجتماعی. فصلنامه رسانه، سال بیستم، شماره 78، ص 9-48.
    • طاهریان، مریم. (1388). نقش رسانه در هدایت و فرونشاندن و مدیریت بحران، فصلنامه پژوهشنامه، شماره 38.
    • عباسی، حسن؛ شریعت، جهانگیر. (1397). کارکرد سیاسی شبکه­های اجتماعی مجازی، فصلنامه علمی امنیت ملی دوره 8، شماره 30، زمستان 1397، صفحه 150-127.
    • عباسی قادی، مجتبی؛ خلیلی کاشانی، مرتضی (1391)، تأثیر ‏اینترنت‏ بر ‏هویت ‏ملی، تهران؛ پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    • فرقانی، محمدمهدی و مهاجری، ربابه. (1396). رابطه بین میزان استفاده از شبکه­های اجتماعی مجازی و تغییر در سبک زندگی جوانان، فصلنامه مطالعات رسانه­های نوین، سال چهارم، شماره 13.
    • قنبری باغستان، عباس؛ کلانتری، عبدالحسین. (1399). تحولات مفهومی در حوزه «شبکه‌های اجتماعی»: یک فراتحلیل از نوع علم‌سنجی. مطالعات رسانه‌های نوین. 112-85 (21)5.
    • قنبری، سعید و آزاددوست، مصطفی. (1396). کارکردها و رویکردهای رسانه در مدیریت بحران، فصلنامه مدیریت رسانه شماره 31.
    • کبریایی زاده، حسین. (1390). نقش شبکه­های اجتماعی در شکل‌گیری تحولات سیاسی و فرهنگی با تمرکز بر امواج بیداری اسلامی در خاورمیانه: ماهنامه روابط فرهنگی. سال اول شماره 1 ص 37.
    • محمدیان، ایوب، یاوری، امیرحسین، جوانمرد، محمد(1396). نقش شبکه­های اجتماعی در ایجاد بحران­های اجتماعی. فصلنامه ناجا: 96، ص 5.
    • موسوی، علی. (1398). جوانان در شبکه‌های اجتماعی چه اطلاعاتی را به اشتراک می‌گذارند؟ سایت خبری باشگاه خبری جوان، 31/3/1398

     

    ب. منابع انگلیسی

    • Adrian, A. (2008), “No One Knows You Are a Dog: Identity and Reputation in Virtual Words”, Computer Law and Security Report, Vol. 24: 366- 374.
    • Asimina Vasaloua,n, Adam N. Joinsona, Delphine Courvoisierb, (2010). Positive & Negative Impact of Using Social Networking Sites on Youngsters, Int. J. Human-Computer Studies 68 (2010) 719–728.
    • Carmit-Noa Shpigelman, C. J. (2014). Facebook Use by Persons with Disabilities. Computer-Mediated Communication, 610-624.
    • Dustin W. Stout. (2021). Top Networks By the Numbers; Social Media Statistics 2021
    • Green R. Key. (2015). The game changer: Social Media and the 2016 presidential election, http://www.huffingtonpost.com/r-kay-green/thegame-changer-social-m_b_8568432.html
    • Kobayashi, Tetsuro. (2017). Internet Election Campaigns in the United States, Japan, South Korea, and Taiwan, Political Campaigning and Communication, Palgrave Macmillan
    • Mina Tsay, j. s. (2017). Social Media cultivating percetions of privacy: A 5 year analysis of privacy attitudes and self –disclosure behaviors among facebook users. new media and society, 1-21
    • Pempek, T. & et al. (2009), “College students' social networking experiences on Facebook”, Journal of Applied Developmental Psychology, 30: 227–238.
    • Saaty, T. L; Decision making the analytic hierarchy and network processes (AHP/DEA), Journal of systems scince and systems Engineering 13(march 2004) 1-34.
    • Shin Dong-Hee.(2016). Understanding‌ e-book Users:Uses and gratification expectancy model. new media and society; 260-278

     

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 اردیبهشت 1399
  • تاریخ بازنگری: 30 فروردین 1400
  • تاریخ پذیرش: 01 اردیبهشت 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار